Stichting Norderney - Radio Veronica 1959-1974

1974 – “Zo te sterven op het water ...” ∗

Top 100 fragment

1974 was het jaar dat er een einde kwam aan de uitzendingen van de zeezender Radio Veronica. Maar voor het zover was gebeurde er nog heel wat. Op 1 januari werd weer de gebruikelijke top 100 over het afgelopen jaar uitgezonden. De top 100 in gedrukte vorm was in het Veronicablad te vinden.

Hoe zag de programmering van januari eruit?

Er kwamen weer veel nieuwe platen uit en die kregen we als eerste, zo uit de platen perserij. Hier een zogenaamde “white label copy” van een LP van de Amerikaanse groep “Jo Jo Gunne”.


Top 100 - 1973	Programma januari 1974	Jo Jo Gunne	vlnr: Kees Helleman, Bob Bernards en Lex Harding

En die allernieuwste platen werden dan meestal gebracht door de zogenaamde “pluggers”. Dat zijn promotie mensen van de platenmaatschappijen, zoals dat hierboven te zien is. Kees Helleman en Bob Bernards (vlnr), beiden van EMI-Bovema, “bepraten” Lex Harding die dus nauwelijks aan z’n lunch toekomt.

Op 8 januari werd de Elvis Presley middag gehouden. Er werden tussen 12.00 en 18.00 uur alleen maar Elvis platen gedraaid. En natuurlijk ontbraken de speciale jingles ook niet, ze werden ingezongen door Jack Jersey.

Een wel heel bijzondere plaat kregen we op 10 januari aangereikt. Het was er één van het tweede kamerlid Boer Koekoek van de Boerenpartij en Vader Abraham. Zij maakten een lied over minister president Joop Den Uyl. Het was de tijd van de oliecrisis die het jaar daarvoor was opgetreden. Rob Out vond dat ie iets terug moest doen voor de steun van Boer Koekoek tijdens de tweede kamerdebatten in 1973 en Vader Abraham spande zich ook steeds in voor het behoud van radio Veronica. Rob stuurde de single als primeur naar boord vergezeld van het volgende memo aan Cees Manintveld.


Elvis spots			boer Koekoek en vader Abraham
	memo Out boer Koekoek jan.'74	boer Koekoek

	In de maand januari zou de beslissing over Veronica vallen. Op 15 januari namelijk werd er in de Eerste Kamer het “finale debat” over de zogenaamde Veronica wetjes gehouden. Eigenlijk werd het debat dat maanden eerder in de tweede kamer werd gehouden nog eens dunnetjes over gedaan. Afgezien van de gebruikelijke juridische haarkloverij door justitie minister Dries van Agt en de staatssecretaris van Buitenlandse zaken, dhr. P. Kooijmans, was het optreden van de bewindslieden van V&W en CRM, respectievelijk Van Hulten en Van Doorn, voor het grote publiek wel interessant. Uit de beantwoording van de vele vragen die Eerste Kamerleden stelden bleek dat de bewindslieden Veronica op geen enkele manier enig respijt gunden. En ook bij het personeel begon de hoop op een uitzonderingspositie op basis van artikel 19 te vervliegen. Op 12 januari, een paar dagen voor het Eerste Kamer debat, werd dat al een beetje kenbaar gemaakt door Rob Out in een krantenartikel. Daar ventileerde hij al de wens om op 1 oktober als C-omroep radio en televisie uitzendingen te kunnen starten dus als ‘gewone’ omroep. Op 15 januari werd de vergadering van de Eerste Kamer geopend door kamer voorzitter Theurlings en hij gaf als eerste het woord aan dhr. Schwarz van D’66. Die pleitte voor uitstel van de vergadering. Luister naar een stukje van zijn betoog. We hadden toestemming gekregen om de gehele vergadering op band op te nemen en hier is zo’n band te zien die in ons archief bewaard is gebleven.
1e Kamer Van Doorn en Van Hulten 15 april		vlnr: M. van Hulten, H. van Doorn en D. van Agt 1e kamer debat

1e Kamer 1974		1e kamer band

	<<< De gehele speech van dhr. Schwarz is hier te lezen.
	1e kamer opening

	Saillant detail, oud Veronica dj Eddie Becker kondigt de actualiteiten rubriek “dingen van de dag” van de VARA aan. Vlak voor het Eerste Kamerdebat stuurde Veronica ook nog een brief waarin gevraagd werd om tussen het in werking treden van de wetten en de toekenning van de zendtijdaanvragen van zowel de VOS als de VOO een verband te leggen. Met andere woorden, zo min mogelijke tijd te laten verstrijken tussen het uit de lucht gaan van de zeezender en het begin van de “legale” omroep Veronica.
Voorstel van orde D'66		VOS artikel 19 nee

Dat verzoek werd o.a. ingebracht door senator Steenkamp van de KVP en ondersteund door diverse andere partijen. Ze eisten dat het eerder genoemde verband gelegd moest worden. Er was even het plan het verzoek om te zetten in een motie maar onder dreiging daarvan gaf minister van Doorn te kennen dat de anti zeezender wetten pas van kracht zouden worden als de Omroepraad een advies had gegeven en de minister een beslissing over de zendtijd aanvraag had genomen. In de beantwoording van vragen van de diverse leden van de kamer inzake de zendtijdtoekenning antwoordde minister van Doorn dat hij de relatie tussen zendtijdtoekenning en verdwijnen van de zeezender niet zag. Uiteindelijk zou de minister het onder dreiging van een motie toch toezeggen. Ook zag hij niet een toekenning voor de VOS op basis van artikel 19 van de omroepwet in het verschiet. Het is in het fragment (rechts) te horen.		ANP journaal nieuws 1e kamer 1974

Het debat werd door het ANP (Algemeen Nederlands Persburo) verslagen en naar de diverse kranten redacties gestuurd met de telex. Hier een paar van die telexberichten.

Het ANP nieuws en het NOS journaal berichtte als volgt over de behandeling in de Eerste Kamer.

Rob Out was samen met Oom Bull natuurlijk tijdens de behandeling in de Eerste Kamer aanwezig.


negatief advies VOS	ANP telex 1e kamer 1	ANP telex 1e kamer 2	toegang 1e kamer	Rob en Bull

	Voor een compleet overzicht van de gebeurtenissen in de Eerste Kamer op 15 januari kun je hier het programma van Tom Collins beluisteren dat de 23e januari werd uitgezonden. Op 16 januari, de dag na het debat in de Eerste Kamer, was er in het AD (Algemeen Dagblad) het volgende redactionele stuk te lezen. Op 21 januari, aan de vooravond dus van de stemming in de Eerste Kamer, werd er een 6 uur durende documentaire uitgezonden met de titel “Veronica – Speelbal van politieke golven”. De Telegraaf schreef een aankondiging. Een korte impressie van de documentaire die tussen 12.00 en 18.00 uur werd uitgezonden. Hierbij een afbeelding van de montageband met verschillende items voor de eerste twee uren. In het laatste uur van de documentaire legde Rob Out nog eens een keer de verschillen tussen de aanvragen van de VOS en VOO uit. Uiteindelijk viel de stemming op 22 januari in het nadeel van Veronica uit. Wel was er dus de toezegging dat Veronica pas hoefde te verdwijnen als de minister een beslissing had genomen over de zendtijdaanvraag van de VOO. Die beslissing, over de zendtijdaanvraag van de VOO zou, weten we nu, op 19 juli openbaar gemaakt worden. Daarover later meer. Het stond op 23 januari in de Leeuwarder Courant.
Tom Collins 23 januari
		AD 16 januari

		Speelbal
Telegraaf 18 januari

		uitleg Rob Out
montageband 21 januari

Rob Out verwoordde z’n teleurstelling als volgt in de Telegraaf.

Veronica als zeezender was “voorbij” en nu op naar de VOO, een gewone Hilversumse omroep.

In het Veronicablad schreef Rob het volgende korte en krachtige redactioneel.


1e kamer respijt	1e kamer stemming verslag	Leeuwarder Courant	Telegraaf	Veronicablad

Ook uit het land kwamen nog steeds steunbetuigingen binnen. Honderden foto’s met erg mooie ideeën en bouwsels werden in postbus 218 bezorgd.

Na de afwijzing werd er een grote advertentiecampagne gestart, nog steeds met de kreet: “Veronica moet aan land”.

Intussen had Rob Out met een kennelijk vooruitziende blik, half februari, aan iedereen gevraagd als hij of zij interesse had in een functie bij de toekomstige VOO, dit kenbaar te maken. Veronica kennende hadden vrij weinig mensen zoiets op papier gezet dus vroeg de secretaresse van Rob, Marijke Benkhard dit nogmaals aan iedereen.

Een enkele collega reageerde, getuige dit door mij “geanonimiseerde” briefje.

Rob Out had al een opzet gemaakt hoe de VOO er organisatorisch uit zou kunnen gaan zien. Dit is de ruwe notitie. Het kwam nog niet zo lang geleden boven water.


Aktie, aktie!	Veronica moet aan land	memo Marijke	sollicitatie	opzetje Rob Out

memo Lex

Met ingang van 24 februari werd besloten om aan het eind van het programma “Fietsen rond de tafel” de mensen aan boord de ruimte te geven een live half uur radio te maken. Tevens gingen we m.i.v. 1 maart weer uitzenden tot 02.00 uur in de nacht (daarvoor werd de zender om 24.00 uur uitgeschakeld). Lex Harding schreef over beide zaken een memo naar de collega’s aan boord.

Veronica in de huidige vorm was gedoemd te verdwijnen, dat werd dus duidelijk na de stemming in de Eerste Kamer. Alle pijlen werden gericht op het verkrijgen van een zendmachtiging als VOO. Er werden rayonvergaderingen belegd door het hele land en een keur van artiesten trad daar ook steeds op.

Alleen op de laatste vergadering in het Jaarbeursgebouw in Utrecht op 21 maart gebeurde er iets bijzonders. Er werd een concert gegeven door een klassiek orkest en enkele popartiesten, waaronder Liesbeth List, Emmy Verhey, Rogier van Otterloo, Rick van der Linden en Wim Overgaauw. Van deze rayonvergadering werd een LP gemaakt.

In een beperkte oplage werd de LP verstuurd aan kamerleden en andere relaties.


folder rayon1	folder rayon2	klassiek concertopname	lphoes concertopname	vlnr: dirigent Nico van der Linden, Rick van der Linden en Rob Out.

We maakten gebruik van een 6-kanaals mengpaneel dat in de Jaarbeurs stond en het werd uiteindelijk op een Revox recorder opgenomen. Achteraf is het wellicht niet zo’n gelukkige keuze geweest om de LP ook naar het ministerie van CRM te sturen. Wat wil het geval? In de diverse speeches, o.a. in die van Lex, klonk nogal uitdrukkelijk door dat Veronica “tegen wil en dank” een omroep wilde worden. “We moeten wel als we iets van Veronica willen behouden” was de steeds terug kerende teneur. Daar werd later handig op ingespeeld door de ambtenaren van CRM en uiteindelijk de minister bij het afwijzen van de zendmachtiging als C-omroep en paar maanden later. Je kunt hier de gehele opname van de rayon vergadering in Utrecht horen zoals die op de zeldzame LP te vinden is. We horen achtereenvolgens Lex Harding, mr. Wout Bordewijk (vz. VOO) en Rob Out.

Jaarbeurs speech Rob

Rob Out had nagekeken hoeveel leden er waren in de plaatsen waar de diverse rayon bijeenkomsten werden gehouden.

In de vergadering werd zoals we hoorden een motie aangenomen door de aanwezige leden. Die motie is hier te lezen.


Rob Out (in net pak) op het podium tijdens speech	mr. Wout Bordewijk speech in de Jaarbeurs	rayon bijeenkomst 1	rayon bijeenkomst 2

	Als sluitstuk was er dus dat concert met klassiek orkest en populaire artiesten. Rob Out kondigt ze aan. Ook aan boord van de Norderney moesten de technici natuurlijk weten welk programma op welk tijdstip moest worden uitgezonden. Daar waren de zgn. zendschema’s voor. Deze is van 1 april. Bart van Leeuwen zou de eerst komende dagen een aantal keren aan boord van de Norderney z’n programma gaan maken en tevens nieuwslezen. Dat deed hij ook op 11 april tussen 14.00 en 15.00 uur. Een montage van z’n Bart van Leeuwen show live vanaf de Norderney. Op 12 april werd in het programma van Tineke het begin gemaakt met het uitzenden van de LP top 50 allertijden die zou worden uitgezonden tot en met 21 april. Sieb Kroeske stelde ‘m samen en presenteerde de programma’s ook. Tweede Paasdag, 15 april werd weer de Top 100 allertijden uitgezonden. Rob Out maakte weer een heel stel spots en hier kun je er een paar horen. Tineke beet om 10.00 uur in de ochtend het spits af. De uitzending zou tot 18.00 uur duren. Lex Harding presenteerde niet tijdens de top 100 allertijden, hij was nl. op vakantie.
Jaarbeurs muziek
		schema boord

Bart van Leeuwen show
		LP top 50 Allertijden


LP top 50 12 april 1974	spot de top 100 aller tijden door Rob Out	Top 100 Allertijden 1974
		Top 100 Allertijden 1974	Top 100 Allertijden	Top 100 Allertijden	Top 100 Allertijden

de excuses van dhr. Bouman in het Veronicablad

ABTT

Er gebeurde op de 15e april nog meer. De ABTT werd niet in z’n gebruikelijke vorm uitgezonden. Lex was dus op vakantie en Ad Bouman had ‘m vergeten te maken en het was slecht weer en ... enz. Dus moesten de jongens aan boord er maar één gaan maken.
Welnu, dat deden ze onder leiding van nieuwslezer Leo de Later en technicus Jaap Borst op een wel heel speciale manier. In 2009 dook de zendlijnregistratie van het programma op bij Jaap Borst thuis.

	De verschillende zendschepen lagen tamelijk dicht bij elkaar voor de Scheveningse kust. En, we schreven het al eerder, er werd door de dj’s wel eens een bezoek gebracht aan een “concurrent”. Technicus Ruud Doets was aan boord bij Radio Caroline geweest en had foto’s gemaakt van dj Andy Archer. Dezelfde Andy schreef Ruud later een briefje om hem te bedanken en hem tevens weer uit te nodigen. Op 18 april maakte Rob Out samen met Juul een speciaal programma om de laatste verjaardag van Radio Veronica te “vieren.”
memo Andy		documentaire

	Het zou een overzicht worden van 14 jaar Radio Veronica. Hier een korte impressie. De dag voor die laatste verjaardag, dat was 20 april, presenteerde Rob Out opnieuw de Top 40. Lex Harding was nog steeds met vakantie. Het zou de laatste top 40 worden die Rob ooit presenteerde. Hoe zag de top 10 eruit in die top 40? Hier de montage die technicus Sytze Gardenier maakte.
18 april 1974		top 10 20 april 1974

Rob was in die top 40 die hij samen met technicus Sytze maakte erg vrolijk en behoorlijk adrem. Zo hadden we hem de laatste maanden niet gezien en gehoord. Het nu volgende stukje is een prachtig voorbeeld van de prima samenwerking tussen technicus en de goed gestemde Rob Out.

Een korte inleiding: The Cats stonden nummer 1 in de top 40. En dan was het gebruikelijk dat als het een Volendamse groep betrof, de manager, in dit geval Jaap Buys, paling meenam naar de studio en iedereen kreeg een pond. Sytze was z’n paling kwijt en de gehele uitzending pestte Rob hem daarmee.

Top 40 Rob en Sytze

De 21e was dus de 14e verjaardag van Veronica. Het zou tevens de laatste zijn als zeezender. We vierden dat met een ontvangst van artiesten en andere relaties. Het programma dat duurde van 12.00 tot 17.00 uur werd semi-live opgenomen vanuit de directieburelen in Lapershoek. Daar was weer door Ad, Juul en Karel een tijdelijke studio gebouwd.
fragment © Jan Kat

	Rob stuurde het volgende memo met “versnapering” naar de collega’s a/b van de Norderney in verband met de 14e verjaardag van Veronica. De collega’s aan boord, Cees Manintveld , Ruud Doets en Hans van Velzen maakten ook een bijdrage ter gelegenheid van de 14e verjaardag.
	bijdrage Cees, Ruud en Hans
memo Rob

	In deze periode werd zo langzamerhand Veronica eigenlijk getransformeerd tot een zender “ten behoeve van de VOO”. De directie vond dat kennelijk geen probleem omdat ze wel voelden dat een rol voor een commercieel Veronica niet meer was weggelegd. Hoe dat dan ging konden we vooral horen in de programma’s van Rob Out. Hij maakte ongebreideld reclame voor de VOO. Dat is goed te horen in het volgende fragment dat dateert van 26 april. Ook het Veronicablad stond bol met nieuws over de VOO en haar zendtijdaanvraag. De cover van het 13 april nummer getuigt daarvan.
Rob Out 26 april VOO reclame
		Veronicablad cover

	Op de 26e april werden de mannen aan boord van de Norderney afgelost, het was immers vrijdag en dan was het normaal gesproken “aflosdag”. Leo vertelt wie de afgelopen week allemaal aan boord waren.
	Leo de Later (L) wordt afgelost door Bart van Leeuwen	Leo de Later

	Dat er wel eens wat fout kon gaan in een uitzending was niet vaak te horen, maar zo af en toe lieten we het op de band staan. In de volgende opname van 29 april moest de cartridge met de 3 in 1 jingle gestart worden maar dat ging goed mis. Technicus Sytze Gardenier kreeg de cartridge niet aan de praat. Lex en Sytze vonden dat zoiets makkelijk uitgezonden kon worden en lieten het op de band staan. Een “kijkje in de opname keuken”.
weigerende cart	Sytze Gardenier

	Op de 29e april was Bart van Leeuwen weer aan boord om een aantal dagen z’n eigen programma’s live te doen en te fungeren als nieuwslezer, ik schreef dat al eerder. Hij deed dat op voorbeeldige wijze. Zoals iedere avond om 18.00 uur nam de nieuwslezer afscheid, Bart deed dat dus ook op 29 april. Dan nog een memo van Rob Out. Hij was erg druk met de voorbereidingen van de VOO. Als gevolg daarvan kwamen z’n programma’s steeds vaker te vervallen. Zo ook op deze dag in april. Hij vroeg een paar dagen van te voren aan Cees Manintveld aan boord van de Norderney om de Rob Out show voor dinsdag dan maar live te doen. De memo is getypt op de achterkant van VOO briefpapier ...
		Bart leest nieuws
memo Rob aan Cees

	Wat om dezelfde reden nog wel eens voor kwam dat de jongens aan boord pas 20 minuten van te voren vanaf de Ger Anna hoorden dat er een programma niet was. Zoals ook hier ook alweer de Rob Out show.
	band niet aan boord
	Dat het lang niet altijd makkelijk is om dan programma’s te maken aan boord van zo’n op de golven dansend schip laten de volgende foto’s zien, die vlak achter elkaar genomen zijn.


Norderney op volle zee 1	Norderney op volle zee 2	Norderney op volle zee 3

	In de maand mei werd het al een beetje duidelijk dat het er niet naar uitzag dat de VOO een zendmachtiging als omroep zou krijgen. In een interview van dagblad de Telegraaf met het VVD tweede kamerlid dhr. dr. K. Van Dijk kwam dat naar voren. En dat artikel zou mede de reden zijn om de eerste week van juni een aktie te starten. De programmering van de maand mei zag er voor alle zaterdagen als volgt uit. Dit is de interne memo die bestemd was voor de studio’s en de collega’s aan boord.
etherverbod		programma mei 1974

	De uren vanaf 24.00 - 02.00 uur werden samengesteld en gemaakt door de Veronica technici. Ze waren non stop voorzien van de nodige jingles, die door Lex Harding werden ingesproken. En Veronica zou Veronica niet zijn als er nooit eens een “grappig” memo werd verspreid getuige het onderstaande dat bestemd was voor de technici die de non-stop uren maakten.
techniek voor niets
		memo techniek voor niets

Ondanks datgene wat er in de programmering stond werd er besloten om de non-stop uren door de technici uit te breiden tot de volgende ochtend 06.00 uur. M.a.w. we gingen 24 uur per etmaal uitzenden! Dat gebeurde m.i.v. 1 juni. Lex maakte haastig een spot die op 31 mei een aantal keren per dag te horen viel (de zender zou niet eerder uitgaan dan 31 augustus om 18.00 uur!).

Daarna werd de spot veranderd en kon gewoon iedere dag gebruikt worden.

Dat 24 uur per etmaal uitzenden had een reden, we wilden gewoon laten zien dat we “er nog waren”. Dat was belangrijk omdat we ook besloten om in de maand juni met een mobiele studio langs de kust te trekken. We hadden signalen gekregen dat men in Den Haag niet te lang meer zou wachten met de beslissing om de VOO wel of geen zendtijd toe te staan.

Aan het eind van het stukje in de krant staat vermeld dat er een film gemaakt zal gaan worden over Volendam, het is mij niet bekend of dat er ooit van gekomen is ...


	Lex 24 uur	Veronica blijft in de lucht
Lex, Ad en Karel			24 uur per etmaal

Gaandeweg werd het dus steeds duidelijker dat het commerciële Veronica zou ophouden te bestaan. Ook kwamen we langzaam tot het besef dat een zendmachtiging voor de VOO lang niet zeker was. En als die zendmachtiging dan wel verleend werd, wie kreeg er dan een baan bij de VOO? Het was ook duidelijk dat Rob Out een aantal getrouwen wel mee wenste te nemen. Maar dat aantal kon maar beperkt zijn vanwege het feit dat als de VOO geen zendtijd zou krijgen er dus ook geen overheidsgeld zou komen.
En als de VOO wel zendtijd zou krijgen dan zou dat hooguit als aspirant dan wel C-Omroep zijn. Dus zouden er ook maar een paar mensen mee kunnen.

Hans Mondt en Rob Out verwoordden dat in het boek “Veronica - een jaar later” als volgt:

“Er hing een gelaten sfeer in de studio, waardoor je met moeite je programma kon maken. Behalve de onzekerheid over het toelaten, was er de zekerheid dat een aantal mensen sowieso op straat zouden komen te staan, omdat de VOO ze nooit allemáál in dienst kon nemen. Een afschuwelijke situatie. "

“Ik voelde dat aan, maar kon er weinig tegen doen. Om iedereen zoveel mogelijk te betrekken bij de omroeporganisatie had ik een aantal commissies gevormd, die met programmavoorstellen moesten komen. Bovendien had ik iedereen gevraagd zijn of haar ideeën over Veronica als omroeporganisatie op papier te zetten en welke zij zich binnen de organisatie toedachten. In een vergadering nam ik het schema, dat ik van de NOS deskundige had gekregen, door om iedereen een beeld te geven van de werkelijke mogelijkheden. Iedereen reageerde op mijn verzoek. Ook zij die zich in het verleden wel eens negatief hadden uitgelaten over Veronica omroeporganisatie. Het was duidelijk dat iedereen, die in dienst zou kunnen komen van de omroeporganisatie, die kans met beide handen zou aannemen. Een plezierige, maar tegelijkertijd ook beangstigende gedachte. Er zou bij een toelating een keuze gemaakt moeten worden en dat deed mij bij voorbaat al pijn. Liever had ik het team volledig gehouden om te kunnen bouwen aan een toekomst, waanin plaats zou zijn voor het radiostation dat ons voor ogen stond”.

Kortom, er heerste toch wel een grote mate van onzekerheid onder het personeel. Wellicht was die onzekerheid de oorzaak van het niet altijd meer consciëntieus werken. Pas geleden dook er een memo op dat Bull Verweij schreef op 13 mei en waarin hij een aantal “minder gewenste zaken” aan de kaak stelde en dat ieder personeelslid voor gezien moest tekenen. Het laat zien dat, niet zoals iedereen denkt, Veronica geen model bedrijf was. Er was ook wel eens “gedoe”.

Navraag bij Ad Bouman en Lex Harding bracht de achtergronden van het memo niet boven water.
Mij was er ook niets meer van bekend, maar hier is het bewuste memo.

		En hier is een deel van de “voor gezien” lijst. Waaruit mij nu pas blijkt dat niet iedereen heeft getekend ...
memo Bull 1	memo Bull 2		memo Bull gezien

Journalist Berry Zand Scholten, hij maakte het Telesport programma, bracht halverwege mei een bezoek aan Amerika en interviewde voor het Veronicablad Harry Nilsson. Harry was ik meen in 1968 al eens in Nederland geweest en werd toen door Lex Harding geinterviewd ik was daar de technicus maar we hebben de band destijds niet bewaard. Harry vroeg aan Berry hoe het was bij Veronica en met Lex. Hij was toch wel erg verrast toen Berry hem op de hoogte bracht van de laatste ontwikkelingen.

Spontaan sprak Harry een promotie spot om lid te worden van de VOO in.


	Harry Nilsson			Osmonds special
Harry Nilsson		Berry Zand Scholten	Osmonds special		memo Lex

Op 23 mei werd er een “Osmonds special” uitgezonden. De bijgaande advertentie rept over een presentatie van de uren van 15.00 tot 18.00 uur door Lex Harding maar in werkelijkheid presenteerden Tom Collins en Hans Mondt de uren van 15.00 tot 17.00 uur.

Lex Harding vroeg de collega’s aan boord om de promotie spot voor de Osmonds special ieder uur te draaien.

Hier een stukje van het eerste uur van de Osmonds special.

	Begin juni werd besloten te starten met een nieuwe aktie. De uitzendingen kwamen het eerste weekend, 2 en 3 juni 1974, live van boord en daarna vanuit een grote truck met de opname apparatuur uit studio 5 vanaf diverse lokaties langs de kust. En een grote advertentie moest de mensen erop attent maken. Zoals we kunnen lezen in de advertentie werd er op geroepen om naar Den Haag te schrijven en steun te betuigen en de wens te kennen te geven de VOO toe te laten tot het omroepbestel. Ad Bouman produceerde ten behoeve van de aktie een groot aantal jingles samen met Patricia en Yvonne Paay en Okkie Huysdens. De aktie kreeg de naam: ”Veronica moet aan land".
		Help Veronica aan land
Veronica moet aan land

De jingles werden op een meersporen recorder opgenomen maar ten behoeve van het gebruik naar mono gemixed. Maar hier toch een fragment van de werkband in stereo. 1 juni ging er dus een ploeg dj’s en technici naar de Norderney om het startschot te geven van de actie “Veronica moet aan land”. We namen ook de nodige spullen mee om alles vast te leggen voor het nageslacht.
	werkband stereo jingles

Het was de bedoeling dat we ’s avonds om 19.00 uur zouden beginnen met live uitzenden maar dat liep even anders, luister maar.


			1 juni 1974 19.00uur!
de multitrack tape van de “Aan land” jingles	naar boord live	aan land 1 juni 1974 Scheveningen		Cees Manintveld live om 19.00 uur

Tom Collins, Lex Harding en Rob Out gingen samen met Ad Bouman en Juul Geleick naar boord. De laatsten deden samen met de technici aan boord, Hans van Velzen en Ruud Doets, de techniek. Onderweg op de Ger Anna hadden Juul, Ad en Rob Out nog werkoverleg.

Gedurende de gehele avond en nacht van het Pinksterweekend werd er live uitgezonden. Er was ook een filmploeg aan boord die alles filmde en het was de bedoeling om die beelden uit te zenden als Veronica als omroeporganisatie was toegelaten. Lex Harding dacht in een opwelling dat dat al in het najaar van 1974 zou kunnen zijn. De waarheid bleek later anders ...

Ook Oom Bull Verweij was mee gegaan naar boord, een mooie gelegenheid om vaak in redelijke rust (?) met Rob Out te kunnen overleggen over de toekomst van Veronica.

En wie we ook tijdens dat weekend in “alle rust” zien zijn Ad Bouman en Tom Collins.

Juul, Ad en Rob


stickers t.b.v. de actie Veronica moet aan land		Rob en Bull aan boord	Ad en Tom in alle rust

Rob 2 juni

Maar na het uitrusten moest er natuurlijk weer gewerkt worden. Ziehier Tom Collins tijdens z’n live programma.

We zien Ad op de foto druk tijdens de live uitzending en hier kunnen we dat horen. En tevens blijkt uit bijgaande fragment van 2 juni om 12.00 uur dat het reuze gezellig is en dat Rob Out het niet zo heeft op de dan heersende windkracht ...

Er werd ook heerlijk gegeten, dit alles klaar gemaakt door kok Chris Niehot (†).

Voor de collega’s die in Hilversum waren had Rob nog instructies achtergelaten.

Tom Collins live

Ad Bouman tijdens
de live uitzending.


vlnr. technicus Rein Ruitenbeek, Bull Verweij en Rob Out	Bull Verweij peinst en denkt aan de toekomst ...		memo Rob

Natuurlijk was er in dat Pinksterweekend ook tijd voor ontspanning. De zeevarende collega’s aan boord van de Norderney lieten de vlet neer en wij, Tom Collins, Ad Bouman, technicus Rein Ruitenbeek en ik, gingen een bezoek brengen aan de collega’s van Radio Caroline. In het volgende fragment horen we behalve informatie over het verloop van de actie ook Lex melding maken van het “spelevaren”.

Ik nam m’n fototoestel mee en nam een stel foto’s waarvan er hier drie te zien zijn.

’s Avonds deed Andy in z’n programma ons de groeten.


spelevaren				Andy Archer
	Caroline langszij	2e van rechts Andy Archer	Tom Collins en Andy Archer

Lokatieopnameschema

De eerste lokatie met onze mobiele studio was Den Helder, 6 juni, en de laatste kustplaats was Hoek van Holland. De tournee werd afgesloten in Volendam op 23 juni.

Ook hadden we een schema met de opnamedagen en de datum van uitzending.

Er vloog langs het strand een reclame vliegtuig met een mooie tekst en die vloog natuurlijk ook even over de Norderney.

Tineke schreef iedere dag op een groot stuk papier de datum en waar we morgen weer gingen opnemen. En ze plakte dat op de wand van de mobiele studio.


schema opnamedage	steun Veronica vliegtuig	Tineke's opname memo	Tineke's opnameplaats memo

Tineke was ook altijd als eerste aan de beurt om haar programma in de mobiele studio op te nemen. In het boek van Rob Out “Veronica één jaar later” zei ze daar het volgende over:

“We trokken van helemaal boven in de kop van Noord-Holland steeds lager tot aan Hoek van Holland. Alles werd van 's ochtends tien tot 's avonds zes uur "semi-live" opgenomen. Ik was altijd de eerste die moest beginnen.
Ik moest soms voor dag en dauw opstaan om op tijd op de lokatie te zijn. Precies om tien uur begon mijn programma en je hebt toch wel een uurtje nodig om je een beetje voor te bereiden. De eerste dag stonden we in Den Helder. Toen ik begon was er nog niemand. Ik dacht: nou, da's ook lekker. Als het zo door moet gaan, dan zitten we er mooi naast met die programma’s. Er stonden geloof ik een man of vijf voor de bus. En het regende ook nog een beetje. Het was wel een leuk begin. Gelukkig gebeurde er van alles , waardoor ik me beslist niet verveelde. Na een half uurtje brak trouwens de zon door en toen zag de wereld er al weer een stuk beter uit. Na de eerste dag had ik al door dat we een soort logboek moesten bijhouden. Er gebeurde gewoon te veel om te kunnen onthouden. Ik heb slap gelegen van het lachen om de teksten, die daar in werden geschreven. Iedereen werd onder het mes genomen. Gek genoeg er was steeds weer wat nieuws. Vooral de laatkomers en “versierders” onder mijn collega's moesten het ontgelden. Wat dat betreft is het maar goed dat niet iedereen dat logboek toen onder ogen kreeg."

Dat laatste gaat dus nu veranderen.

	<<< Links is het logboek op een enkele kleine “correctie” na integraal te lezen. Rechts op de foto staat Tom Collins te lezen wat er zoal weer is opgeschreven de dagen er voor.
	Het logboek	Tom Collins leest in ons logboek

Hieronder een foto impressie van de “mobiele opnamen”.


trucklokatie	trucklokatie	Tom Collins


Rob Out	Juul en Lex	Tineke bij de mobiele studio. Achtergrond Ad Bouman	technicus Karel van der Woerd	Stan Haag


Dick Boll en Juul (achtergrond)	Bart van Leeuwen	Lex Harding en Rob Out hebben overleg

Ook werd deze maanden elke artiest van naam in een T-shirt gehesen en op de foto gezet, zoals hier de Three Degrees, Frank Zappa, USA dj Wolfman Jack en Wally Tax.

En ook de al eerder gemaakte en uitgezonden spot voor de grote Veronicaposter werd weer van stal gehaald.


				promo lid VOO Tom Gerda
Three Degrees	Frank Zappa	Wolfman Jack	Wally Tax

Op 27 juni verscheen er in het reclame vakblad Adformatie een artikel over een aktie die Radio Noordzee ging houden om gedurende de laatste maanden voordat ook RNI moest stoppen met uitzenden nog zoveel mogelijk reclame gelden te genereren. Ook daar werd kennelijk rekening gehouden met een spoedig einde.

En dit is de brief waaraan in het artikel gerefereerd wordt van de advertentie manager van RNI Ben Vreeburg en was gedateerd 17 juni.


Adformatie	brief 1	brief 2	brief 3

Het was een buitengewone aktie van de collega’s van RNI en we vonden natuurlijk bij Veronica dat wij ook niet konden achterblijven. Onze reclame afdeling sloeg aan het rekenen en pakten de luistercijfers er maar eens bij en kwamen ook tot een voorstel.


reclameprijs 1	reclameprijs 2	reclameprijs 3	reclameprijs 4

	Met ingang van 1 juli werd er al weer besloten de programmering op enkele punten te wijzigen, maar het 24 uur uitzenden werd gehandhaafd. Zie de interne memo’s van Rob Out en om ons te motiveren stuurde Rob Out iedereen 26 juni een telegram. Ik heb ‘m bewaard. Lex Harding maakte samen met Ad Bouman weer nieuwe jingles. Hier een fragment van een sessie die zo’n half uur duurde. En ook maakte Ad met elke artiest of band die langs kwam op de intro’s van hun plaat gezongen station calls zoals die hier te horen is van The Hues Corporation.
telegram Rob Out		Lex jingles


			The Hues Corporation
programma m.i.v. juli 1974	memo dagprogramma 1	memo dagprogramma 2

	Dit zijn dan twee van dergelijke non stop banden met Bumalijst zodat we konden zien welke platen er in gedraaid werden. Dat was nodig zodat er zo min mogelijk doublures zouden ontstaan. De banden werden niet gedateerd zodat ze vaker gebruikt konden worden. Als bijzonderheid, vele van de non-stop banden zitten nog in ons archief zodat we beschikken over de originele single versies van de platen die gedraaid werden!
non-stop band 1127		non-stop band Sytze

Tegen het einde van juni werd besloten de studio’s 3 en 4 tot één studio om te bouwen. We konden daar dan semi-live het merendeel van alle overdag programma’s opnemen. Het idee had Karel van der Woerd opgedaan bij z’n bezoek aan New York bij WABC. De muren werden tussen de studio’s gesloopt en de bekabeling werd aangepast. We deden dat allemaal zelf en in een dag of twee was het klaar. De studio kreeg de naam “studio 34”. De opnamerecorder van studio 3 werd gekoppeld aan die van studio 4 zodat we gewoon door konden gaan, semi-live, met opnemen en slechts twee minuten de tijd hadden voor de wisseling van de wacht (de dj en technicus en dat was ook de tijd van het nieuws dat aan boord werd gedaan). En er werd besloten om altijd twee technici in te delen voor de opname zodat de tweede altijd standby stond.

De verbouwing is te zien op de volgende twee foto’s.


vlnr: Jos Hogen, Sytze Gardenier, Karel van der Woerd. Achtergrond Anneke Veenstra uit de discotheek	vlnr: Juul Geleick, Sytze Gardenier en Karel van der Woerd	de studio is klaar!	de extra mengtafel

En zo was studio 34 na de verbouwing in bedrijf.

Op 3 juli was het bestuur van de VOO op bezoek geweest op het ministerie van CRM om de minister nog eens tekst en uitleg te geven inzake de zendtijd aanvraag en de bedoelingen van de VOO. De Leeuwarder Courant berichtte daarover.


vlnr: Technici Nol Vis en Atze Veenstra	vlnr: Atze Veenstra, Dick Boll en Francis Bouwman	technicus Jos Hogen en Will Luikinga	beslissing VOO

	Hans Mondt was verantwoordelijk voor de planning van de nieuwe studio indeling en dat was soms een echt gepuzzel, getuige de nu volgende planningen m.i.v. 8 juli en die m.i.v. 15 juli. We hadden een discotheek vol met platen. In de zomer van 1974 waren er zo’n 57.000 singles ingeboekt. “She” van Charles Aznavour werd in juli van het nummer 57313 voorzien. We schreven het al eens eerder, de singles werden netjes met 10 stuks tegelijk in een kartonnen doosje gestopt en die gingen in metalen rekken, zoals hier te zien is op bijgaande foto achter de technici. Nog een foto uit 1974 van de discotheek. Op de achtergrond de LP’s in rekken. Dat waren er zo’n 20.000.
planning 8 juli		planning 15 juli


“She” van Charles Aznavour	nummering singles 1974	vlnr: Atze, Ad, Karel en Juul	vlnr: Anneke Veenstra, Gerda Mijnhout en Hans Mondt.

salarisstrook

We kregen bij Veronica een prima salaris. Dit is mijn salarisstrook over de maand juli.

19 juli was de datum waarop de minister uiterlijk een beslissing moest nemen over de zendtijdaanvraag van de VOO. De dag verstreek bijna zonder dat er iets bekend werd. Eerder die dag wisten journalisten overigens al te melden dat het zeker was dat de VOO geen zendtijd zou krijgen als omroeporganisatie. Uiteindelijk werd er vanuit Den Haag gebeld dat er een chauffeur onderweg was met de beslissing van de minister.
En zo geschiedde, rond de klok van 21.00 uur arriveerde de bode van CRM, dhr. J. Van Kleven met de bruine envelop met daarin de beslissing van de minister. Collega technicus Jurg van Beem legde dat moment vast op de foto.
En dit is de bewuste envelop met daarin de afwijzing. Na het openen en snel lezen van de beslissing was de teleurstelling groot.


Rob Out neemt de envelop in ontvangst	bruine envelop met afwijzing van ministerie CRM	vlnr: Ad Bouman, Bull Verweij, Rob Out en Berry Zand Scholten

Want hoe werd de beslissing om de VOO af te wijzen beargumenteerd? Je kunt het hier zelf lezen.


VOO nee 1	VOO nee a	VOO nee b	VOO nee c

VOO nee d	VOO nee e	VOO nee f	VOO nee g

	Koortsachtig overleg volgde. De NOS bracht het nieuws van de afwijzing van de VOO in het late journaal. Nieuwslezer Fred Emmer deed dat als volgt.
	vlnr: Bull Verweij, Rob Out en Hans Mondt	Fred Emmer

	Dezelfde avond nog werd besloten dat een aantal programma’s opnieuw zou worden opgenomen en dat er een speciaal programma moest komen met commentaar op die afwijzing. Rob Out nam dat samen met Ad Bouman diezelfde nacht nog op. We noemden dat programma ”De beuk erin”. Hier is een kleine compilatie te horen. Het werd op zaterdagmorgen 20 juli uitgezonden tussen 09.00 en 10.00 uur ipv de Vader Abraham show. Ook Tineke vertelde in haar Koffietijd hoe kwaad en teleurgesteld zij was over de afwijzing. Tevens werd besloten de Top 40 diezelfde nacht aangepast op te nemen. Lex Harding legt het uit. In de vroege ochtend werd er al met de Ger Anna naar de Norderney gevaren zodat de speciale programma’s nog op tijd konden worden uitgezonden.
De beuk erin		Tineke


Lex legt uit
		Veronica nee redenen

De volgende dag gaf Rob Out commentaar; ”Minister speelt met Veronica”.

Het meest uitgebreide commentaar door Rob Out is te lezen in z’n boek uit 1975 “Veronica één jaar later” (pag. 206-212). Erg interessant is ook om te lezen hoe de Omroepraad, een advies orgaan dat de minister adviseert, inzake de zendtijd toewijzing tot een negatief advies is gekomen.

<<< De correspondentie tussen het ministerie en de Omroepraad is hier te lezen.

Dat men in Den Haag hoe dan ook Veronica weg wilde hebben en ook niet als omroep wilde toelaten kunnen we lezen in een artikel in de Telegraaf van 34 jaar later (!), 6 november 2008. Daarin verteld de schrijver Auke Kok (boek “Dit was Veronica”) dat een ambtenaar hem dat heeft bevestigd. Hier het bewuste artikel.

Ook Frans Nienhuis was helemaal ontdaan van de beslissing om de VOO geen zendtijd te verlenen en hij schreef een brief naar ons allemaal.

De vrouw van KVP politicus Nobert Schmelzer stuurde een “hartversterking” voor tussen de middag zoals zij op het begeleidende kaartje schreef.


Auke Kok	brief oom Frans	Frans Nienhuis	kaartje Carla Schmeltzer

Uiteindelijk werd enige weken later, op 16 augustus, een bezwaarschrift ingediend bij de Raad van State tegen de afwijzing van CRM om als omroep te worden toegelaten.

Omdat Stan Haag half juli op vakantie was besloten we Anuschka te vragen de rol van presentator van de Jukebox weer op zich te nemen. Zij deed dat in de eerste jaren bij Veronica ook al. En zo was ze weer terug op het oude nest zoals hier te horen is in de uitzending van 20 juli.

Anuschka

26 juli was nieuwslezer Leo de Later z’n laatste werkdag voor Veronica. Hij ging journalistiek studeren. Hij maakte z’n laatste nieuwsuitzending om 12.00 uur vlak voordat hij werd afgelost. Dat ging als volgt.

(Let op, na het tijdsein in dit fragment vertelt Leo in alle rust aan technicus Jaap Borst wat hij gaat doen in de toekomst. Dat stukje is nooit uitgezonden en is er later door Jaap aangemonteerd.)

Leo de Later

	De maand juli was ook de maand waarin er nog een paar speciale programma’s werden uitgezonden. Op zaterdag de 27e juli was dat de 500e top 40 sinds de start op 2 januari 1965. Maar gedurende een paar dagen daarvoor werd eerst de top 1000 uitgezonden. De start daarvan was op 23 juli. Lex maakte een promo voor de top 1000. En Tineke begon met nummer 1000.
promo Lex		Tineke begint bij 1000

Tegelijkertijd met de top 1000 werden de zogenaamde Veronica trofeeën bekendgemaakt. Er werd berekend welke artiesten tijdens de 10 jaar van het bestaan van de top 40 het beste uit de bus waren gekomen. Er waren negen categorieën.

De Zangeres Zonder Naam eindigde als beste Nederlandse zangeres en op de volgende foto wordt ze gefeliciteerd door Oom Bull.


Veronica trofeeën a en b		Zangeres Zonder Naam en Bull	500ste Top 40	500ste Top 40

	Lex maakte samen met technicus Jurg een grappige jingle. Omdat het nog maar een week geleden was dat bekend was geworden dat de VOO geen zendtijd als omroep zou krijgen was de stemming nog steeds bedrukt. En Lex begon de 500ste top 40 als volgt.
	500ste Top 40	begin 500ste top 40

	Het Veronicablad van 10 augustus had groot op de cover een foto van minister Harry van Doorn met de leus “Bedankt”. In het zelfde nummer schreef Rob Out een artikel met de grote kop; “Wat nu Veronica?” met als subtitel; ”Veronica komt aan land”.
	minister van Doorn “Bedankt”	Wat nu Veronica?

	Ondertussen werd besloten om toch maar zolang we nog konden uitzenden zo veel mogelijk gebruik te maken van “de macht van het medium radio”. Diverse spots werden gemaakt om maar vooral te laten weten dat Veronica (welk Veronica ?) “door gaat”. Er werd eigenlijk geen verschil gemaakt tussen de VOO en haar zendtijdaanvraag en het tot dan toe uitzendende Veronica. Dat is in deze spot ingesproken door Bart van Leeuwen goed te horen. Ook de spot ingesproken door Tom Collins repte alleen over Veronica en niet de VOO.
spot Bart van Leeuwen		spot Tom Collins

Tijdens de laatste week liep er wel een andere spot waarin wel duidelijk werd dat Veronica ging stoppen en de VOO door ging.

Zo halverwege de maand juli, nadat dus duidelijk geworden was dat Radio Veronica echt moest stoppen met uitzenden, hielden we de directie aan de toezegging op 18 april 1973 dat er “een miljoen gulden was gereserveerd voor het personeel”. We wisten pas dat het definitief over was nadat het ministerie van Verkeer en Waterstaat een persbericht gedateerd 12 augustus stuurde, dat we overigens pas op de 20e augustus binnen kregen. Hier dat bewuste persbericht.

spot Bart

	Dat is ooit de enige mededeling geweest die we ooit van overheidswege ontvingen ... De toezegging over de 1 miljoen gulden werd dus eerder gedaan tijdens de hoorzitting op 18 april 1973 na een vraag van PVDA kamerlid Relus ter Beek. Mr. Bordewijk gaf toen namens de Veronica directie antwoord. Hier is het fragment te beluisteren.
	persbericht	fragment van 1 miljoen

Toen we de directie daarmee confronteerden, werd zij op haar beurt geconfronteerd met een aantal aandeelhouders die van de uitbetaling van de reservering niets wilden weten. Het waren toch al emotionele dagen en zo’n mededeling konden we nu net even niet hebben.

In een dolle bui maakten Sytze Gardenier en Will Luikinga een geheel eigen versie van het nummer “De Glimlach van een kind” van Willy Alberti. Ze noemden het nummer, “De handdruk van Verweij”. Voor het eerst wordt het nummer hier aan de openbaarheid prijsgegeven.

De handdruk van Verweij

	Dezelfde periode maakte ook Tom Collins met behulp van de muziek van de single “de afspraak” een speciale versie. Ook die ging over het veto van de aandeelhouders om het gereserveerde miljoen niet aan het personeel uit te keren. En het kon niet op, Karel van der Woerd maakte voor de Kolder op zolder show een verhaal over de broers (Verweij) naar aanleiding van de mededeling van de directie tijdens de hoorzitting dat er één miljoen gulden was gereserveerd t.b.v. een afvloeiingsregeling voor het personeel. Dus maakte Karel deze satirische bijdrage. En de steeds terugkerende mededeling: "daar nemen we er nog ééntje op", is voor insiders heel herkenbaar...
Tom Collins satire		Karel van der Woerd

Dat het ons erg hoog zat bleek wel toen we in een dolle bui op een avond na hard werken een alternatieve “Kom in de bedstee” opnamen. Het werd een opnamesessie van een half uur. Luister maar naar een fragment van het maken van die alternatieve "Kom in de bedstede ..." met Atze, Ad, Juul, Ad, Francis, Anneke, Rob Out, Lex enz. ... Het gaat over het binnenvaren van het schip en het stoppen van Veronica. Aan de tekst wordt druk gesleuteld en Rob Out komt op de vondst "Heel Scheveningen is al komen kijken". Technicus Jurg en Rob Out namen de zangpartijen voor hun rekening. En we hebben het ook nog gefotografeerd.


		Kom in de bedstee
Jurg en Out schaven aan de tekst	Jurg en Out zingen

Er was dus een probleem, we besloten met een paar mensen de directie (lees aandeelhouders) onder druk te zetten. Die paar mensen waren volgens mijn geheugen in ieder geval Rob Out, Lex Harding en Juul Geleick. We hadden met Berry Zand Scholten van de Telegraaf afgesproken dat bij een verdere weigering tot nakomen van de belofte gedaan op 18 april 1973 we de publiciteit zouden zoeken. Ook staat mij nog helder voor de geest dat ik op me genomen had om een cassette te maken met de opname van de toezegging op 18 april. We hadden immers de opname banden met die mededeling. Daarmee confronteerden we de directie en een aanwezige aandeelhouder. Bedrukte gezichten waren het gevolg. Uiteindelijk kregen we een voorstel, maar we waren daar niet geheel tevreden mee.
Dit was het oorspronkelijke voorstel:


concept afvloeiing a en b		aantekeningen Juul	aantekeningen onderhandelingen Juul	concept 1 miljoen	concept afvloeiing

	We hielden een kleine bijeenkomst met elkaar waarop volgens mijn aantekeningen van toen een paar belangrijke punten voor ons werden vastgelegd. Dit zijn m’n nog bewaarde aantekeningen die ik dus maakte op 23 juli. Wij kwamen hierna met een gewijzigd voorstel dat wij voorlegden aan de directie en aandeelhouders. Het zag er als volgt uit (zie boven).
afvloeiing a		afvloeiing b

Na een aantal dagen heen en weer gesproken te hebben kwam er een concept van de directie en aandeelhouders.
Ook daar werd op ons verzoek nog wat in veranderd en rolde dit “afvloeiingsvoorstel” bij iedereen in de bus. Ook daar werd op ons verzoek nog wat in veranderd en rolde dit “afvloeiingsvoorstel” bij iedereen in de bus.

Uiteindelijk resulteerde één en ander er wel in dat we allemaal een ontslagbrief in de bus kregen. Dat gebeurde allemaal in de laatste week. Een week waarin we het allemaal vreselijk druk hadden met het maken van de laatste programma’s.

ontslagbrief Veronica

	Terugkijkend waren we eigenlijk een klein beetje “ondernemingsraad” aan het spelen. We waren blij dat we toch in goede harmonie een prima regeling wisten te bewerkstelligen! Het resultaat was dat we toch de beschikking kregen over het miljoen zoals dat was beloofd! Ikzelf kon een bedrag van zo’n Fl. 12.000 gulden (€ 4700,25) op m’n bankrekening tegemoet zien! Enige maanden na de sluiting van Radio Veronica werd de regeling in een klein artikeltje in de Nieuwe Revu “wereldkundig” gemaakt. Uiteindelijk werd er aan het totale personeel een gouden handdruk uitgekeerd van Fl. 862.000 (€ 391.818) belastingvrij. Iedereen die bij Radio Veronica gewerkt had kreeg een keurig getuigschrift mee. Hier is het mijne te bewonderen.
afvloeiing Revue		getuigschrift Juul

	Op 15 augustus schonk NCRV’s Hier en Nu radio aandacht aan de eventuele toekomstige werkgelegenheid van de mensen van Veronica en Noordzee. Helaas voor de Radio Noordzee medewerkers was directeur John de Mol sr. niet al te duidelijk en bleef hij steken in wat vaagheden. Op 15 augustus was er een probleem met de zender. Die moest in de vroege ochtend al gerepareerd worden. De reservezender moest namelijk ingeschakeld worden. Cees Manintveld maakt melding van het probleem in het programma OGM van Tom Collins om 08.45 uur. Grappig om te horen dat na het uitschakelen van de zender op de achtergrond Capital radio in Londen te horen is. Zij maakte immers ook gebruik van 538 meter.
NCRV Hier en Nu		8 minuten reparatie

16 augustus was de dag waarop de VOO beroep aantekende bij de Raad van State inzake de beslissing van minister van Doorn om de VOO geen zendtijd te verlenen. Op VOO papier verscheen er een persbericht waarin dat wereldkundig werd gemaakt.
beroep VOO

Doordat Leo de Later eerder had aangegeven dat hij journalistiek ging studeren hadden we in augustus een nieuwslezer te weinig.
Daarom vroeg Rob Out aan Rob Ronder, hij werkte bij de Belgische zeezender Radio Atlantis, of het iets voor hem was om aan boord nieuws te verzorgen.
We laten Rob Ronder zelf aan het woord zoals hij dat in de nieuwsgroep zeezenders op 10 september 2003 neer schreef (het is een deel van z’n betoog);

Ergens in, ik vermoed, begin augustus 1974 belde ik vanuit Oostburg-Zeeland weer eens met Rob Out. Hij moest uit een vergadering geroepen worden, zijn woorden: "Het besluit is net gevallen, je bent de eerste die het hoort, we hebben besloten 31 augustus te stoppen". In één van de volgende telefoongesprekken vroeg hij me plotsklaps of ik interesse had om voor korte tijd aan boord van de Norderney nieuws te lezen. Door het vertrek van Leo de Later zaten ze vreselijk omhoog en hadden niet zo snel een vervanger, Out zou het erg waarderen als ik hem uit de brand hielp. Overdonderd door de vraag, ik was in dienst van Atlantis, heb ik gezegd het met mijn baas Van Landschoot te overleggen. Tevens heb ik Rob verteld geen enkele ervaring als nieuwslezer te hebben, nou ja zou wel loslopen ... Adriaan vond het geen probleem en bovendien had ik mijn programma's voor Atlantis al opgenomen.
Zo melde ik me vrijdag 16 augustus om 10 uur in Scheveningen bij Rederij de Ruiter en werd met de Ger Anne naar de Norderney gebracht. Aan boord gekomen werd ik vriendelijk onthaald, met de nodige scheepsgrappen, zout in de koffie etc. Rondleiding gehad, hut gewezen, uitstekend gegeten, veel ervaringen uitgewisseld. Als buitenstaander voelde ik me direkt thuis. De andere schepen cq. zenders werden op de korrel genomen, alleen RNI kon tippen aan Veronica wat betreft betaling en organisatie. Wat ook zo was, aan boord van de Norderney kon je aan alles merken dat het een geoliede machine was, een organisatie met jarenlange ervaring. In die uiteindelijk anderhalve dag dat ik voor Veronica werkte verdiende ik geloof ik zo'n kwart van mijn maandsalaris bij Atlantis. Cees Manintveld maakte me snel wegwijs in de "nieuwsstudio" en leerde me hoe ik met de 2 oude legerontvangers en een radio het nieuws kon tapen cq. jatten van Hilversum en o.a. de BBC. Vrijwel direkt nadat ik aan boord was moest ik mijn eerste uitzending doen en die zal ik niet licht vergeten, het nieuws uitgewerkt, geen probleem, ik was altijd goed in nederlands op school. Droog lezen ging ook nog, maar daarna voor de leeuwen ... Het was sowieso de allereerste keer dat ik als nieuwslezer optrad, deed me naderhand denken aan mijn allereerste drive-in show, met knikkende knieën. De cart voor de pingel tussen de nieuwsitems werd door de nieuwslezer zelf gestart, in gedachten zie ik nog mijn bevende wijsvinger richting startknop gaan :) Na het bulletin werd door de nieuwslezer van dienst meestal een reclame gelezen, bv. van Constant verlovingsringen, deze teksten hingen naast de ruit aan de wand. De routiniers kenden deze teksten praktisch uit het hoofd. In bochten gewrongen, in een ongemakkelijke houding, zie ik me nog stuntelen. Bovendien had ik toen nog geen leesbril. Kortom Rob Ronder als nieuwslezer was geen daverend succes en ik was dan ook blij toen de volgende dag Bart van Leeuwen me kwam aflossen. Kwestie van ervaring, zonder meer, maar die had ik dus totaal niet op dat gebied, het is een vak apart. Rob Out heeft het in ieder geval gentleman-like opgelost, ik kreeg aan boord deze brief van hem: "Beste Rob, ontzettend veel sorry, maar je wordt per vandaag afgelost door Bart van Leeuwen. We willen de laatste dagen van Veronica door "eigen" mensen laten vullen. 't is erg vervelend, maar ik neem aan dat je daar wel begrip voor hebt. A.s. maandag kun je langs komen in de studio voor de afrekening van de tijd die je hebt gewerkt. Tot dan, Rob Out".

Rob Ronder

Tot zover het relaas van Rob Ronder zelf in 2003.

Hier een nieuwsuitzending van Rob Ronder, de laatste van die dag, de 16e augustus.

Net in die laatste paar weken moest Tineke geopereerd worden aan haar voet en ze was dus in het ziekenhuis. De collega’s aan boord hadden sinds 1973 de beschikking over een mobilofoon, de ANNA 4519 en besloten haar op 17 augustus te bellen in het ziekenhuis en te vragen hoe het is. Ze stelde dat zeer op prijs getuige deze opname. En ze heeft het ook nog over “de nieuwe nieuwslezer”.

Maar gelukkig mocht ze de 19e augustus weer naar huis om de laatste week nog actief mee te maken.

Tineke in het ziekenhuis

	Sommige reclame’s waren erg leuk om te horen. Van de ruim 2000! door ons bewaarde reclames zijn er hier twee te beluisteren. In de Drum reclame horen we zanger Edwin Rutten. Gedurende 1973 en 1974 waren er soms mensen die zich vrijwillig inspanden bij activiteiten die we in het land ondernamen. Eén van die mensen was Loek Nerden, wij noemden hem “Buggie Loek”. Hij had namelijk in Haarlem een bedrijf dat buggie’s maakte en verkocht. Hij was altijd bereid samen met z’n charmante vrouw op lokatie een aantal zaken in goede banen te leiden. Als dank kreeg ie een reclame spot.
Edwin Rutten in reclame		Buggie Loek reclame

	Hier een stukje uit het programma Will Wil Wel van Wil Luikinga op 23 mei 1974 waarin “Buggie Loek” voorkomt. Loek emigreerde jaren later naar de USA-Florida waar hij in 1998 overleed. Hij was dus één van de vele vrijwilligers waar Veronica nooit tevergeefs een beroep deed.
Wil en Buggie Loek
		Lex en Buggie Loek

De planning voor de technici en dj’s was de laatste weken een ongelofelijke klus, maar daar draaide Hans Mondt z’n hand niet voor om. Hij kweet zich uitstekend van deze ingewikkelde taak. Zie hier de planning voor de week van 19 augustus en echt de allerlaatste vanaf 24 augustus.

De verhouding tussen de medewerkers van Veronica en Radio Noordzee was overigens altijd goed. Op 24 augustus ontvingen de technici van Veronica van John de Mol sr, directeur van Radio Noordzee, een uitnodiging voor een “laatste oorlam” zoals in de uitnodiging stond. Vanwege onze geweldig drukke werkzaamheden hebben we er geen gebruik van gemaakt maar we stelden het wel erg op prijs.


planning 19 augustus	de allerlaatste planning	afscheidsborrel RNI uitnodiging

	En dat we het druk hadden in die laatste week was een ding dat zeker was. Bijna alle technici waren de gehele dag druk met het maken van speciale programma’s. Maar druk of niet druk er was toch ook nog wel eens tijd voor “werkoverleg”. In dit geval in studio 2 van Ad Bouman en Jurg van Beem, op 22 augustus. In de uitzending van de top 40 op 24 augustus kondigde Lex Harding al min of meer aan dat het waarschijnlijk de op één na laatste top 40 zou zijn op 538 meter.
		Lex Top 40
vlnr: Juul Geleick, Ad Bouman (rug) Lex Harding en Sytze Gardenier

	In de laatste week werd besloten de gehele programmering aan te passen en platen uit de 14 jarige geschiedenis van Radio Veronica te draaien en ook oude programmafragmenten. Tevens nodigden we een aantal dj’s uit die in de jaren daarvoor bij Veronica gewerkt hadden. Links het document dat ik met m’n aantekeningen heb bewaard. Het geeft een aardig overzicht van de programma invulling van die laatste week. Rob Out maakte ook nog een memo (rechts) met daarin beschreven hoe de organisatie zou zijn van die laatste week.
programma laatste week		memo Rob

	Zoals in dit bovenstaande memo is te lezen waren Karel van der Woerd en Juul Geleick verantwoordelijk voor het historisch tapemateriaal uit de oude programma banden. Hier is Karel van der Woerd te zien die ermee bezig is en Rob Out die de gegevens typt die erbij horen. Ik loste Karel dan weer af en luisterde soms de onderwerpen weer terug “zoals hier op de foto te zien is.”
Karel en Rob		Juul

	In eerste instantie werd bedacht om voorafgaand aan elk uur te beginnen op 24 augustus om 07.00 uur met de jingle “nog 173 uur” te draaien. Net zo lang tot de inmiddels beroemde jingle “het laatste uur” die op 31 augustus tussen 17.00 en 18.00 uur zou worden uitgezonden. Bij nader inzien werd besloten om pas te starten met het aftellen op 25 augustus ’s ochtends om 09.00 uur voor het programma van Frans Nienhuis. “ Nog 153 uur ...” was de eerste spot die gebruikt werd. Zie het bijgaande document en het begin van het laatste programma van Oom Frans.
		oom Frans
programma laatste week

	En dat aftellen ging door tot en met het laatste uur. Maar nu moest dat hele aftellen nog ingesproken en opgenomen worden. Eerst werd er door Ad Bouman en Lex een proef jingle gemaakt en die mondde uiteindelijk uit in de jingle die de hele week gebruikt zou gaan worden.
		aftellen proef
laatste week

	Lex Harding en Sytze Gardenier kweten zich van de “saaie” taak om alle 153 uur jingles op te nemen. Lex zuchte een paar keer en daar begonnen ze........ In 35 minuten stonden ze op de band. Hier een edit van de band. De originele band met daarop alle 153 jingles is nog bewaard gebleven. Maandag 26 augustus zou dus echt de laatste week worden van de werkzaamheden en uitzendingen van Radio Veronica. Een voor Veronica ongekende operatie was aangevangen.	originele doos
Lex telt af

	Harmen Siezen was de eerste oud Veronica collega die bij Tineke langskwam, oud programmaleider Tony Vos was de dag ervoor te gast geweest, om te vertellen hoe hij bij Veronica terecht kwam. Dat was op maandag 26 augustus.
		Harmen bij Tineke
Harmen Siezen en Tineke

Dinsdag 27 augustus was het de beurt aan Joost de Draaijer om nog éénmaal herinneringen op te halen over zijn Veronica jaren. Dit is een stukje van het draaiboek. Gevolgd door een fragment uit dat programma.


		Joost en Tineke
draaiboek	v.l.n.r. Joost, Tineke, Ad Bouman en technicus Nol Vis

Henk van Dorp was met z’n sportprogramma “Sportief zijn beter worden” ook nog éénmaal te horen op 28 augustus tussen 17.00 en 18.00 uur. Pas op het laatste moment werd de uitzending opgenomen en daarom werd besloten om de Lex Harding show die al was opgenomen voor dat tijdstip te laten vervallen (die Lex Harding show is op de leden/donateurspagina te beluisteren). Henk van Dorp had zich net als vroeger verzekerd van de medewerking van Frits Barend, Henk Terlingen (comité Rechtsaf ’72) en schrijver Jan Wolkers. Een impressie. Op de vroege ochtend van 29 augustus gebeurde er iets vreemds. Wat was het geval? Omdat we alle programma’s “semi-live” opnamen was het de bedoeling dat iedereen op het tijdstip dat z’n programma ook zou worden uitgezonden dat een dag eerder op dezelfde tijd op te nemen. Dus voor OGM tussen 07.00 en 08.00 uur van Hans Mondt moest Hans ook echt op die tijd in de studio zijn! Wachten kon niet want anders klopte het “semi-live” principe niet meer. Dus besloten de technici van dienst Jos Hogen en Dick Boll dan maar alvast te beginnen ... Dick ging achter de microfoon zitten en besloot in de uitzending Hans Mondt wakker te bellen. We kunnen het allemaal hier beluisteren.
	Henk, Frits, Henk en Jan


	Dick en Hans

	Klaas Vaak was ook te gast, bij Lex Harding. Dat was op 30 augustus tussen 14.00 en 15.00 uur. Jan van Veen maakte nog één keer samen met z’n destijds vaste technicus Jos Hogen het razend populaire programma “Alle remmen los”. Dit is een fragment van die laatste “ARL”.
		fragment ARL
Klaas en Lex

En ook werd er van Jan een Candlelight herhaald. Dat was op 30 augustus. Het oorspronkelijke programma was al eens op 6 februari 1970 uitgezonden. Tijdens het bezoek van Jan aan de Veronica studio, voor het eerst sinds jaren, kreeg ie een tekst voor zich en hij begon ‘em voor te lezen, totdat hij bij een stukje tekst kwam en zei, ... enfin luister zelf maar. Het is nog nooit uitgezonden en nu dus voor het eerst te beluisteren.

Jan van Veen

Studio 34 was bijna continue in gebruik en van alle gemakken voorzien. Koffie, broodjes enz.. De belangstelling bij de opnamen in die laatste week was erg groot. Ook kwamen er nog veel collega’s van Hilversum 3 langs. Ze kwamen nu toch maar eens kijken hoe we dat toch allemaal deden. Een beetje wrang dat wel, maar aan de andere kant vonden we het ook wel erg leuk. Een foto van Will Luikinga die met technicus Jos Hogen z’n programma opneemt.

Jos en Will

	ABTT fan en lidnummer 35 Geert de Bruin maakte een prachtig afscheidslied in de laatste week op muziek van “Bend me shape me” van The American Breed. Hij noemde het “storm maar, beuk maar – Norderney”. Behalve de leden van de ABTT fanclub weten maar weinig mensen wie Geert was. Allereerst hier een foto, Geert in de ABTT studio.
		storm maar ...
	Geert de Bruin († september 1999)

Geert zou later een gerespecteerd cameraman en documentairemaker worden. Hij overleed aan een slopende ziekte vlak na onze reünie uitzending in 1999. In die uitzending, op 30 augustus 1999, stonden Lex Harding en Tineke nog even stil bij Geert de Bruin. Geert lag namelijk ondanks het feit dat hij nog maar enkele dagen te leven had te luisteren naar de Veronicareünie uitzendingen. Luister naar Lex en Tineke.

Lex en Tineke

Op zaterdagavond 24 augustus werd de allerlaatste ABTT (AdjeBoumanTopTien) opgenomen in de tuin van studio Lapershoek.

De opname werd gemaakt op een Telefunken M24 half spoor recorder en met een oud mengapaneel uit studio 3, allebei uit de oude studio. Het programma werd uitgezonden op 26 augustus 1974. Omdat Frans van der Beek af zag van zijn programma-uur, mocht de laatste ABTT nog een uurtje uitlopen.
Dit zijn zo wat notities die bij het programma zaten. Apparatuur was dus krakkemikkig ("het enige dat er nog over is", zegt Juul Geleick). Karel (Lex zegt: "Kun je voor een pilsje zorgen") geeft Adje een stropdas: "Bij je nieuwe baas moet je er wel een beetje fatsoenlijk uit zien".

Lex en Karl Braun


hier een foto-impressie van de laatste ABTT in de tuin van studio Lapershoek

	Kreet van de week: "Likdoorn!", Chamber Brothers – Time has come today, gesproken brief van Peter Dekkers uit Heemstede (allemaal stukjes over WW), storing, alles klapt eruit, Lex beklaagt zich erover dat iedereen zo netjes zit. Karl Braun vertelt live hoe de gesproken brieven zijn begonnen. En Tineke laat telefonisch weten dat ze de ABTT de leukste top 10 vindt. Boel sfeer in de tuin. Een paar aan elkaar gemonteerde fragmenten.
		fragmenten
Karl Braun zit rechts van Lex Harding

Gooi en Eemlander

Tijdens die laatste week gebeurde er nog iets vreemds. We kregen een mysterieus telefoontje en daarin werd verwezen naar een mogelijkheid dat Veronica nog zou kunnen blijven uitzenden na 31 augustus. Dat via een nieuwe revolutionaire methode met laserstralen. We vertrouwden het niet helemaal maar besloten toch er op in te gaan. Ergens in ons achterhoofd vermoedden we dat Kees Buurman van de NOS radio erachter zat. Samen met de toenmalige eindredacteur van het programma Hobbyscoop, Ben Dingerdis.
De Gooi en Eemlander schreef er over.

In het hierbij geplaatste krantenartikel wordt geschreven over het “Veronica sterrenteam’. Dat behoeft enige uitleg. Ad Bouman, Karel van der Woerd en ikzelf, waren bij Veronica altijd verantwoordelijk voor speciale producties en opnamen. Niets was te gek. Het afbreken en weer opbouwen van een Veronica studio op vreemde plaatsen e.d.. Iemand noemden ons een keer "3 Sterren". We lieten door de drukker van de top 40 zelfs mooie visitekaartjes drukken met daarop onze “wapenfeiten”. Een uit de hand gelopen grapje eigenlijk. Dit is het visitekaartje.

En dat afbreken en weer opbouwen op een lokatie viel trouwens soms niet mee. Hier Ad Bouman tijdens de Westfriese flora op 21 februari.

Het visite kaartje

Ad op lokatie

Weer terug naar de laatste week en het “Sterrenteam”. In die laatste week was er ook nog een zeer merkwaardige aflevering van de Kolder op Zolder show, we noemden het de "Drie Sterren Special", op 27 augustus 1974.
Zit een mal verhaal aan vast: een journalist van een streekkrant belt Veronica met de boodschap dat ie de tussenpersoon is van een vent die Veronica wil redden, hij heeft een systeem waarmee Veronica laagfrequent in plaats van hoogfrequent kan uitzenden en dat zou volgens het Verdrag van Straatsburg nog wel mogen! Klinkt vaag en dat blijft ook zo. Rob Out neemt het telefoontje aan, begrijpt het niet allemaal en verbindt door naar hoofdtechnicus (sic) Ad Bouman, "gespeeld" door Juul Geleick. Bij Veronica heeft men het gevoel dat ze er worden ingeluisd, vooral omdat de "redder" anoniem wil blijven, zelfs niet wil bellen, maar een equipe van Veronica wel wil ontmoeten. Juul vindt dat in tegenspraak met elkaar. Ze zeggen eerst nee, besluiten daarna toe te happen en alles stiekem op te nemen, zowel de telefoontjes als de ontmoeting - temeer omdat ze denken dat Kees Buurman van "NOS op woensdag" er achter zit. Juul en Karel (van der Woerd) gaan kijken in café-restaurant Ceciel in Bussum en krijgen een wild verhaal te horen over een "wapenhandelaar" etc.. Daarna wordt journalist ontmaskerd in Ceciel in Bussum als Ben Dingerdis van de NOS (inderdaad dus...) en de integrale band werd uitgezonden in de éénnalaatste KOZS, met teksten van Will Luikinga ertussen en hier en daar een plaatje. Daarmee wordt gepoogd vliegen af te vangen van de NOS, die - zo wordt wel duidelijk - de gesprekken ook had opgenomen. Later probeert Hans Wilbrink (plugger bij Dureco en buurman van Juul) er via een telefoontje achter te komen hoe de vork in de steel zit ... maar het blijft allemaal vaag! En zal wel nooit precies opgehelderd worden.

Enfin, we namen alle gesprekken op en moesten snel handelen want anders zou Kees Buurman de zaak uitzenden op woensdagavond de 28e augustus. Dus wij besloten in de nacht van 26 op 27 augustus nog van het geheel een speciaal programma te maken en dat in de nacht van 27 augustus om 24.00 uur uit te zenden. Cees Man In'tVeld maakte er zelfs nog een promo voor die hij live uitzond die dag.
Karel belde nog met Ruud Doets om te controleren of de band wel zeker aan boord was en van de uiteindelijke uitzending is hier een korte montage te horen.


promo Cees	Karel en Ruud	montage
			Karel van der Woerd tijdens de opname van de “3 sterren special”

	Op 27 augustus verscheen in de krant het bericht dat de vertegenwoordiger van Nederland bij de Raad van Europa de ratificatiepapieren had ingediend, waardoor zoals er werd geschreven de zeezenders illegaal zouden zijn. De werkelijkheid was echter anders. Het verdrag trad pas echt in werking op 26 september 1974.
Karel en Rob		Juul

Op donderdag 29 augustus om 18.00 uur deed Cees Manintveld de laatste nieuwsuitzending van die dag en hij had ook nog een paar zogenaamde huishoudelijke mededelingen. Die betroffen het feit dat alle technici aan boord die zouden worden afgelost gewoon aan boord wilden blijven en pas zaterdagavond nadat we uit de lucht waren weer naar huis kwamen.

Dezelfde avond tussen 23.00 en 24.00 uur maakte Chiel Montagne z’n laatste programma. Aan het eind nam hij samen met Rob Out afscheid na bijna 11 jaar Radio Veronica.

Bart van Leeuwen was de jongste dj bij Veronica. Hij was ook pas ruim een jaar in dienst en nu moest hij op de 30e alweer z’n laatste programma maken. Hij deed dat als volgt.


	Cees	Chiel en Rob	Bart
Chiel Montagne				Bart tijdens z’n laatste programma om 15.50 uur

	Sinds het vertrek van Henk Dorp en z’n sportprogramma werd het sportprogramma verzorgd door Berry Zand Scholten i.s.m. dagblad de Telegraaf. Dat laatste programma werd op 30 augustus uitgezonden. Een bijzondere gast was Harry Vermeegen die tot voor kort daarvoor het sportprogramma bij Radio Noordzee maakte. Een foto van die opname in studio 34. En een fragment van de laatste Telesport met Berry en Harry Vermegen. Op de avond voor de laatste dag, waren we nog laat in de studio aan het werk en we namen ook steeds de telefoon op. De luisteraars belden op dat tijdstip, zo rond 23.30 uur, met de gekste vragen, opmerkingen en soms ook wilde plannen op. Ook zond de TROS televisie de documentaire “Zenders in woelig water” uit. Het gaf een overzicht van o.a. de zeezenders Veronica en Radio Noordzee. En een luisteraar belde daarover op. Lex Harding speelde eerst voor schoonmaker en later “zichzelf”. De laatste Lexjo werd uitgezonden op vrijdagavond 30 augustus. Er werden tijdens de opname van de Lexjo TV opnamen voor de eerder genoemde TROS documentaire gemaakt en tijdens die opname belde Lex met Herman Stok die namens de VARA bij Hilversum 3 programma’s maakte. Lex en Herman hadden waren eerder bij elkaar te gast in hun respectiefelijke programma’s. Lex had namelijk gehoord dat VARA-Hilversum 3 weigerde de plaat van Peter Koelewijn “Veronica sorry” te draaien. Lex ondervraagt Herman daar o.a. over. Tineke was één van de collega’s die het langst bij Veronica in dienst was en ze besloot zo vlak voor de laatste uitzenddag de collega’s aan boord een telegram te sturen. In de nacht van 30 op 31 augustus, even na drie uur, ging de zender even uit de ether. Hoofdtechnicus José van Groningen zette in het kwartiertje dat volgde de Veronica-zender op vol vermogen. Cees Manintveld maakte daar om 03.00 uur melding van. In totaal zou dat afregelen 17 minuten duren. Hier is het ingekorte fragment te beluisteren.
		Berry en Harry
vlnr: Coureur Gijs van Lennep, Berry Zand Scholten en Harry Vermeegen

		Lex
TROS

		Lex en Herman
filmopnamen TROS-tv bij Stan Haag

De stroom naar de antenne was na die omschakeling maximaal en dat is goed aan de antenne stroommeter te zien.


	Instellen zender max vermogen
telegram van Tineke		antennestroommeter

	Ook Tineke, voor ons was het altijd Tinus, nam afscheid. Haar laatste programma werd tussen 10.00 en 11.00 uur uitgezonden. Samen met technicus Ruud Westbroek met wie ze erg vaak werkte en die zo ook al bijna 14 jaar kende. Ze zit vandaag met trilhanden in de studio en het is ook nog eens precies 14 jaar geleden dat ze in dienst kwam! Ze neemt emotioneel afscheid met The Buffalo Springfield. Stan Haag moest om 11.00 uur beginnen met z’n laatste programma. Samen met technicus Atze Veenstra deed hij dat als volgt.
		afscheid Tinus
Tinus

		afscheid Stan

	Will Luikinga maakte z’n laatste programma tussen 12.00 en 13.00 uur. Hij had daarvoor z’n “geesteskind” het Sneeuwbal orkest uitgenodigd. Het waren allemaal musici die nog nooit met elkaar gespeeld hadden en waren afgekomen op een oproep die Will had gedaan in z’n programma. In dit laatste programma van Will is ook Rob Out te horen die de solo zingt in “U moet wat doen voor Veronica” met het Sneeuwbal orkest. De laatste top 40 en tipparade op die laatste dag waren heel bijzonder. Zowel Lex Harding als Tom Collins namen op een emotionele manier afscheid van de luisteraar. Lex deed het in de top 40 als volgt. En dit is het originele papier waar Lex z’n laatste Veronica woorden opschreef.
		afscheid Wil
Wil Luikinga

		afscheid Lex
Lex laatste woorden

In die laatste top 40 zaten veel zogenaamde afscheidsboodschappen van artiesten. Eén van de mooiste vind ik persoonlijk die van de groep Teach In.
Mary Servaes oftewel de Zangeres Zonder Naam maakte ook een mooie afscheidsboodschap. Frits Hirschland (†), manager van Kayak, maakte de volgende “boze” reactie. En plotseling was daar weer de in 1973 gemaakte plaat van het Kabaret der onbekenden die met een stemmig orgel en koortje de namen van alle medewerkers opnoemden. De single zit in ons archief en daar had Rob Out "bah" opgeschreven! Hij vond dat ie niet uitgebracht moest worden. Zie het verhaal van 1973. Maar in de laatste weken voor het einde dook Will Luikinga de plaat weer eens op en maakte er een parodie op door in plaats van de namen van de medewerkers een aantal namen van reclame’s op te noemen. Een montage van het origineel en een stukje van Will. En tot slot, Ben Cramer, hij maakte steeds een geactualiseerde versie van “Veronica vrij”. Dit is de laatste bestemd voor 31 augustus.


Teach In	Zangeres Zonder Naam	Frits Hirschland	Will en het Kabaret der Onbekenden	Ben Cramer

	Lex nam de laatste jaren de top 40 vrijwel altijd op met technicus Jurg van Beem. Ook met de laatste top 40 was dat het geval. Tom Collins was eigenlijk de laatste dj die een “normaal” programma presenteerde op Radio Veronica. Dat was de tipparade. In de tipparade werd om 16.50 uur de allerlaatste reclame uitgezonden. Het was een sigaretten reclame van Caballero. Hij is bewaard gebleven en zit in het archief. Op de reclamelijst stonden er na Caballero nog meer reclames gepland. Deze zijn nooit uitgezonden ... Interessant was dat eigenlijk om 17.00 uur, vlak voor de start van het laatste uur nog een Pall Mall reclame gepland stond. Maar die is ook nooit uitgezonden.
top 40 technicus Jurg van Beem		De laatste top 40 die op Radio Veronica werd uitgezonden

		laatste Tip
Tom Collins tijdens de tipparade


		laatste reclame
reclamelijst	de laatste reclame op Veronica		de reclamelijst met de nooit uitgezonden Pall Mall reclame

	Het “laatste uur” werd door technicus Atze Veenstra in zijn studio, studio 1, opgenomen. Hij was ook de man die de eerder opgenomen tikkende Junghans klok door de laatste toespraak van Rob Out mengde. Ik heb recent nog maar eens aan Atze gevraagd hoe dat gegaan is met dat laatste uur. Zijn antwoord:
Atze Veenstra in studio 1 tijdens opname laatste uur		En dit is de “tikkende” Junghans klok

“Als ik het mij goed herinner was het in ieder geval de hele vrijdag en een groot deel van de nacht, Out was er de hele tijd bij en bepaalde de grote lijnen. De toespraak van oom Bull en van Rob zijn vrijdagmorgen opgenomen en direct gemonteerd. Misschien even thuis geslapen (weet ik niet zeker) en heel vroeg weer verder gemonteerd, de timing gecontroleerd en een kopie van Akai naar Akai (in studio 2) te maken. Zo is de verwarring ontstaan wat nou eigenlijk het origineel is. Misschien toch iets toegevoegd of verwijderd voor de timing? Jij en Ad waren er die zaterdagochtend ook. Omdat Rob en ik als enige het juiste laatste moment wisten tijdens de uitzending, vroeg José ons een teken te geven de zender uit te schakelen.”

montageband laatste uur

Tot zover de herinneringen van Atze Veenstra.

Het opnemen van dat laatste uur gebeurde helemaal aan het eind van de gang rechts, in de rustige studio van Atze Veenstra en Arnold Vis. Er waren een paar zaken die persé in dat uur opgenomen moesten worden. De namen van de medewerkers, en ook die van de boordcollega’s. Het afscheid, dat Cees Manintveld om 17.30 uur las, is enkele dagen daarvoor aan boord opgenomen en tijdens de montage van het laatste uur er door Atze "ingemonteerd".

Wat er ook natuurlijk in moest was de laatste toespraak van Oom Bull Verweij. Hij had ‘m op vrijdag de 30e augustus in studio 5 opgenomen. Hij was helemaal alleen in studio 5 gaan zitten, zonder technicus en zo is die toespraak opgenomen. Ook wij, het personeel uit de studio in Hilversum namen afscheid in dat laatste uur. En mijn moeder, ze kwam toevallig langs in de studio, kreeg tot haar verbazing ook een microfoon onder haar neus gedrukt.


afscheid Cees	afscheid Oom Bull	afscheid personeel	mevr. Geleick

	Nadat de laatste hand gelegd was aan het laatste Veronica uur gingen we snel naar Scheveningen en scheepten we ons in op de Ger Anna. Die overigens al een paar keer naar de Norderney gevaren was met nog meer genodigden en collega’s. Ze konden niet allemaal mee naar de Norderney omdat er gewoon geen plaats was voor iedereen. Die collega’s bleven achter in de studio in Hilversum. Er waren maar twee mensen van de pers uitgenodigd waaronder Harmen Siezen en ANP fotograaf Ton Schutz. Zij waren de enige die werden toegelaten. De laatste twee kwamen met de snelle boot “Seanews” van Koos de Gier. Ook Marion, de vrouw van Rob, was meegekomen om het laatste uur mee te maken.
Seanews		Marion † en Rob Out †

We vertrokken uit de de haven van Scheveningen en ik had “de eer” om dat laatste uur vast te houden en ermee op de foto te gaan. Ik had er eerst nog in een balorige bui “hier is ie dan” opgeschreven.

In de haven was het water nog vlak, geen golven, maar eenmaal voorbij de pieren werd de zee toch wat onrustiger en ook de vermoeidheid van de laatste dagen begon parten te spelen. Ik werd ineens erg zeeziek! Ook dat nog. En dat is te zien op de bijgaande foto.

Want echt rustig weer was het nu ook weer niet getuige deze foto gemaakt op de Ger Anna.

Eindelijk konden we overstappen op de Norderney. Met het rode jack technicus Atze Veenstra. En daarachter Ad Bouman en Tom Collins. Helemaal rechts Berry Zand Scholten van de Telegraaf.


“hier is ie dan” Links Rob Out	vlnr. Karel van der Woerd, Ad Bouman, Tom Collins en Atze Veenstra. Liggend en ziek, Juul	Ger Anna	Juul geeft visjes eten	overstappen op de Norderney

Aangekomen op de Norderney was het aan dek nog nooit zo druk geweest! Iedereen beleefde het laatste uur op zijn manier. Want het was het begin van een onzekere toekomst voor ons allemaal. Voor het eerst zijn deze foto’s gemaakt door Lex nu te zien en in kleur.

Oom Jaap Verweij was de andere Veronica directeur en hij beleefde samen met kapitein Arie de Ruiter de laatste minuten van Radio Veronica op zijn manier. Alleen, starend over de Noordzee die 14 jaar lang de “thuishaven” van Veronica was geweest.


drukte aan dek				Oom Jaap Verweij en kapitein Arie de Ruiter

laatste nieuwsuitzending

Hoofdtechnicus Karel van der Woerd verwerkte het ook op zijn manier in stilte op het dek, met een blikje bier en een sigaar. Anderen kozen ervoor om maar lekker rustig, alleen, naar de zee te gaan kijken.
Cees Manintveld maakte om 16.58 uur samen met technicus Hans van Velzen de laatste nieuwsuitzending op Radio Veronica.

Om precies 17.00 uur was het zover, het laatste uur werd gestart.


Karel aan dek	mijmerend aan dek	het laatste uur is net gestart

Peter Koelewijn had voor dat laatste uur enkele weken eerder een speciale single gemaakt met de welluidende titel; “Veronica sorry”.
		Veronica sorry
	Peter Koelewijn in de Veronica studio		Veronica sorry

Rob Out begon het programma als volgt.

En om 10 minuten voor zes ging Rob er rustig voor zitten om z’n laatste woorden nogmaals te beluisteren.

‘Duizenden jaren geleden ontdekte de eerste mens hoe hij vuur kon maken. Hij is waarschijnlijk verbrand door zijn medemens. Hij was een boosdoener, een piraat. Maar vanaf dat moment beschikten mensen over vuur om zich warm te houden, licht te maken en zelfs voedsel te koken. Eeuwen later vond iemand het wiel uit. Hij is waarschijnlijk gevierendeeld op de pijnbank. Hij liet een geschenk na dat niet begrepen werd, maar de wegen naar alle delen van de wereld opende. Door alle eeuwen heen zijn er mensen geweest die de stoot gaven tot nieuwe ontwikkelingen. Met als enig wapen hun denkvermogen en creativiteit. Het antwoord daarop was altijd hetzelfde … haat en afgunst. Ieder nieuw idee of ontwikkeling wordt aangevochten door een groep mensen die streven naar behoudendheid en machtsconcentratie. Het vliegtuig was onmogelijk, narcose zondig, ruimtevaart godslastering. Radio Veronica een misdaad.

Radio Veronica … ontstaan uit het initiatief van enkele Nederlanders. Vermoord door een groep andere Nederlanders omdat het een bedreiging voor hun macht is. De populariteit van Veronica bij het Nederlandse volk is de reden waarom het verdwijnen moet. Ons omroepsysteem is een ratjetoe van belangen, in stand gehouden door een klein aantal mensen dat geen oog wil hebben voor de belangen van de luisteraar of kijker. Radio Veronica is een bedreiging voor dat systeem en daarom moeten we verdwijnen.

En toch … toch kan dit slechts een tijdelijke verdwijning zijn. Idealisme is een wapen waar moeilijk tegen te vechten is. Niet gebonden aan politieke belangen, machtswellust of angst, zal Veronica doorgaan. Moet ze doorgaan. Mensen hebben vuur, stoom en elektriciteit bedwongen. Oceanen overgestoken in een zeilboot, vliegtuigen en stuwdammen gebouwd. De aarde kunnen verlaten door hun denkvermogen, creativiteit en wilskracht. Veronica is opgebouwd door idealisten. Verslagen door hen die dat als een bedreiging ondergingen. Het is aan u als Nederlander met gevoel voor rechtvaardigheid daar een antwoord op te vinden.

laatste woorden Rob Out

Er moet nog veel gezegd worden … Ik heb de tijd niet … En ik kan het ook niet meer … Het is tijd geworden om afscheid te nemen … Een verschrikkelijk gevoel … Een periode wordt afgesloten … Er sterft iets … Met het afscheid nemen van Veronica sterft ook een beetje de democratie in Nederland … Dat spijt mij … voor Nederland…’

De laatste woorden die Rob Out namens het gehele Veronica personeel sprak kun je nu ook hier beluisteren.

Rob

Oom Bull en Rob Out tijdens de laatste minuten

	En op een teken van Atze Veenstra en Rob Out, zij wisten immers hoe het laatste uur zou eindigen, schakelt José van Groningen de zender uit. Dit zijn de laatste twee en een halve minuut. En nadat hoofdzendertechnicus José van Groningen de zender even na 18.00 uur had uitgeschakeld werd deze inmiddels beroemde foto van Hans van Velzen gemaakt. Maar behalve dat een aantal mensen hun verdriet verwerkten aan dek waren er ook die in de studio aan boord de laatste minuten wilden meemaken. Maar behalve dat een aantal mensen hun verdriet verwerkten aan dek waren er ook die in de studio aan boord de laatste minuten wilden meemaken.
		de laatste minuut
18.00 uur de zender gaat bijna uit ...

José haalt het zendkristal uit de zender		© Hans van Velzen


vlnr: Frans Bouwman, Ruud Doets en Leo de Later	vlnr: Ton Schutz (ANP fotograaf) , Marion Out, Rita van Hemert en Ria van der Woerd	vlnr: Flip Krant (aandeelhouder), Marion Out, Rita van Hemert, Ria van der Woerd, Anneke Veenstra, Ruud Doets, Leo de Later, Dick Klees en technici Rein Ruitenbeek en Jan van Bers.	kwart over vijf ...


film laatste uur op de Norderney

Collega technicus Ruud Doets fotografeerde en filmde veel. Hij heeft de laatste uren van Radio Veronica vastgelegd op film. Recentelijk heeft Atze Veenstra de films gedigitaliseerd en hier is een kleine montage van het laatste uur op de Norderney. Je ziet ons allemaal aankomen met de Ger Anna en met de Seanews komt even later oud Veronica collega, maar toen in dienst van het NOS journaal, Harmen Siezen aan. Samen met Ton Schutz de fotograaf van het ANP. We zien ook dat technicus Hans van Velzen het laatste uur start en om 18.00 uur nadat de zender de lucht uit is de band die bijna afgelopen is terugspoelt.

Ik schreef het al eerder, niet iedereen kon mee naar de Norderney om het laatste uur op zee mee te maken. Die collega’s die niet mee konden waren samen gekomen in de studio in Hilversum.

Maar net onder het laatste uur kwam er een bommelding en iedereen moest van de politie naar buiten.


laatste dag met bommelding
En daar gingen ze onder leiding van Tineke gewapend met een transistor radio zitten luisteren naar het laatste uur. Recentelijk doken er foto’s op.


tuin van Lapershoek

	De radionieuwsdienst ANP maakte in de uitzending van 18.30 uur melding van het stoppen van Veronica en later van Radio Noordzee. De uitzending werd gedaan door twee nieuwslezers, Arend Langenberg begon, gevolgd door Bob Meijer. Tony Allan aan boord van de Mi Amgo besteedde als volgt aandacht aan het stoppen van Veronica. De terugweg van ons naar Scheveningen was een “zware”. Het moest in ploegen gebeuren omdat niet iedereen tegelijk op de Ger Anna kon. En we waren erg stil. Hier kunnen we zien dat we vertrokken naar Scheveningen. Op de achtergrond is de zogenaamde “ballenboot” te zien. Dat was een boot met zeezenderfans die voor de laatste maal een tochtje maakten langs de Norderney. Toen we de Norderney weer verlieten, sommige met een tweede boot genaamd Loekie, werd Oom Bull nog even op de schouders genomen.
Arend en Bob		Tony Allen


aan dek Ballenboot	31 augustus 1974	oom Bull op de schouders	de ballenboot – de Dolfijn vol met fans om 18.15 uur

	En de “fans” waren de voorliggende jaren soms wel heel erg opdringerig en het was best gevaarlijk met de zender aan boord.
	Ballenboot Fortuna erg dichtbij	de ballenboot – de Dolfijn vol met fans

Het kwam niet vaak voor dat er “twee kapiteins” op de Norderney waren. Maar op 31 augustus was dat wel het geval zoals op deze foto te zien is. En ik mocht met ze op de foto.
v.l.n.r. Gerrit de Ruiter (rederij de Ruiter), Juul Geleick, Henk Korthuis (eerste stuurman en kapitein), Arie de Ruiter (kapitein), Bull Verweij

	Ik had m’n blauwe Blaupunkt transistorradio meegenomen om onderweg terug nog te kunnen luisteren naar de collega’s van Radio Noordzee en Hilversum 3. Maar eigenlijk stond m’n hoofd er niet naar. Toen zei Lex Harding; ”dan flikker je hem toch overboord?”. Zo gezegd, zo gedaan. Ik keek er nog een keer naar en hup ... overboord. Er was toch niks meer te beleven op de radio.
Juul
		Juul en Lex

Bij aankomst in de Scheveningse haven werden we opgewacht door een grote schare juichende mensen. We hadden een recorder mee genomen om diverse opnamen te maken tijdens de laatste uren op de Norderney. Op deze opname een impressie van de terugkomst met de Ger Anna in de haven van Scheveningen.
	terugkomst


aankomst Scheveningen	Oom Bull kreeg bloemen toegegooid	ontvangst in Scheveningen	Leeuwarder Courant

In de Leeuwarder Courant verscheen op 31 augustus een aardig artikel over de unieke Veronica formule die vanaf vandaag ging verdwijnen.
Formule verdwijnt (pdf)

	De enige nog overgebleven zeezender voor de Nederlandse kust Caroline-Mi Amigo had aangekondigd gewoon door te gaan met uitzenden en deed dat ook. Het NOS journaal bij monde van nieuwslezer Eef Brouwers berichtte daarover op 2 september. De collega’s aan boord van de Norderney hadden de vrouw van oom Bull bij het stoppen van de uitzendingen een mooie bos rozen gestuurd en Oom Bull stuurde een mooi bedankbriefje.
Eef Brouwers
		dankbriefje

Tijdens de laatste week werden we “verblijd” met een memo van de directie waarin stond hoe het opruimen van de kantoren en studio’s te werk zou moeten gaan m.i.v. maandag 2 september. We waren immers nog gewoon de maand september in dienst.
memo

	Wij als technici gingen eerst de studio’s maar eens opruimen. De rekken bij de studio’s waar de cartridges met jingles en reklame’s op stonden werden allemaal leeg geruimd en de cartridges werden op een grote stapel gezet.
	hier stonden de carts bij de studio’s	carts opgestapeld

Ook de aanwezige programma banden werden verzameld in de waterdichte tonnen. Enige tijd later zouden de tonnen met banden weer “boven water” komen en ze maken inmiddels onderdeel uit van het grote Norderney archief.

De kamer van hoofdtechnicus Karel van der Woerd begon er al gauw als een opslagplaats uit te zien.

Ook de oude banden waaruit de historische fragmenten werden gehaald verdwenen op een stapel.

waterdichte tonnen


kamer Karel van der Woerd

Ad Bouman, Juul Geleick en Karel van der Woerd besloten ook hun steentje bij te dragen met betrekking tot het opruimen. Wij “redden” alvast wat banden en andere spullen voor een eventueel archief ...

Er was een krant die schreef “Veronica is nu een legende”, ik laat de conclusie aan de lezer over. Maar dat we iets aan het omroeplandschap in Nederland hebben veranderd zal iedereen volmondig beamen.

Een paar dagen na het uit de lucht gaan werden de resultaten bekend van een representatief onderzoek van buro Veldkamp waaruit kwam dat 62% van de Nederlanders het niet eens is met de weigering om de VOO een Omroep status te verlenen.

Ad, Juul en Karel redden banden


Veronica legende	Hilversum leerde van Veronica	VOO onderzoek	samenvatting

Het was natuurlijk een goed getimed bericht van Rob Out om de gedachte aan de VOO levend te houden. Zeker nu de mogelijkheid tot publiciteit van de Veronica zender er niet meer was. De Telegraaf berichtte erover.
Er stond in de Telegraaf van 3 september een pagina grote advertentie van de VOO met de zin; ”U weet nu wat u kwijt bent”. Dezelfde Telegraaf drukte reacties van luisteraars af op maandag 3 september.

Over de maand september kregen we ook nog gewoon salaris. En dat was tevens de laatste reguliere betaling. Zo kun je zien dat het bij Veronica best allemaal goed geregeld was.


Telegraaf	U weet nu ...	reacties	salarisstrook

reclameboek	Mensen wilden wel eens weten hoeveel reclame’s we nu eigenlijk ooit hadden uitgezonden. Welnu, die vraag is niet zo makkelijk te beantwoorden. Elke reclame die kreeg een code nummer dat vervolgens weer op de zogenaamde reclamelijst voor de programma’s vermeld stond. Al die nummers werden bijgehouden in het “reclameboek”. Wel is hier de laatste pagina uit het reclameboek te zien. Hierin is te lezen dat reclame met het hoogste nummer, 6813, van Nestlé – Maggi was. Ook de laatste reclame die we uitzonden Caballero, 6809, staat er bij.	laatste pagina

Onderstaand een paar zaken die nog vermeldenswaardig zijn en dateren van na de sluiting van Radio Veronica. De Veronica top 40 zoals die wekelijks vanaf 2 januari 1965 werd uitgezonden en door Radio Veronica CV tot en met 31 augustus werd samengesteld ging “geruisloos” over naar de Stichting Nederlandse top 40 i.o. (in oprichting d.d. 7 sept. 1974) door o.a. Rob Out. De directie van Radio Veronica stopte alle activiteiten m.b.t. de top 40. Geruisloos omdat nergens uit stukken blijkt en ook uit latere gesprekken met Bull Verweij niet dat er voor het “meenemen” van die top 40 enige vorm van geldelijke genoegdoening aan de directie van Veronica is betaald. De veronderstelling dat het geesteskind de top 40 “gewoon is meegenomen om niet” is achteraf wellicht gerechtvaardigd. Lex Harding heeft wel in de laatste uitzending van de top 40 nog wel iets gezegd over de verdere verschijning van de top 40. Wel is er in het archief een notitie van Rob Out te vinden waarop hij de “invulling” schetst van de Stichting Top 40. Die notitie stond op de achterkant van het eerder genoemde VOO onderzoek inzake de verdwijning van Radio Veronica, dat begin september verscheen. Die bewuste notitie is hier te zien.
	Top 40 stop

	notitie

Zoals zoveel zaken was dit er ook één die gebeurde in de laatste maanden ten genoege van andere bezigheden van een paar medewerkers.
Er was namelijk een grijs gebied ontstaan, de directie was bezig met het zo lang mogelijk in de lucht blijven van Veronica als commercieel bedrijf en Rob Out c.s. waren bezig om te overleven en met de toekomstige omroepstatus.

Nog een opmerkelijk bericht. De VARA gaf op 4 september een persbericht uit waarin vermeld stond dat omdat de zeezenders waren verdwenen men in de Rooie Haan wat meer platen uit de top 30 zal gaan draaien.

Behalve de VARA die inhaakte op het verdwijnen van Veronica en Noordzee was dat ook het geval bij notabene het moederbedrijf van radio Noordzee, Strengholt. Zij bezaten ook het achtergrond muziek bedrijf “music service”. Ze leverden banden met muziek gelardeerd met reclame die in winkels etc. gedraaid kon worden. Ze stuurden een mailing rond waarin ze het verdwijnen van Veronica en Noordzee memoreerden en de klant een “alternatief” boden voor beide zenders.

Vara persbericht

Maar ook een aantal Veronica collega’s keken vooruit en begonnen eind augustus “deejay productions bv”. Dat waren Ad Bouman, Karel van der Woerd en Rob Out en Lex Harding. Het was een bedrijfje dat o.a. jingles ging leveren voor dj’s. Het waren veelal jingles van Amerikaanse oorsprong die danig verknipt waren. Dat kon toen nog ...


music service Strengholt a	music service Strengholt b	music service Strengholt c	deejay productions a	deejay productions b

	En er werd in de programma’s volop reclame voor gemaakt, getuige deze twee spots. De dag nadat Veronica en Noordzee uit de lucht waren gegaan speelden we in het Feyenoord stadion een voetbalwedstrijd tegen elkaar als voorwedstrijd van Feyenoord-Roda JC. Het liep uit op een gelijkspel: 3-3. Ex-zanger John de Mol, directeur van Radio Noordzee, in het Algemeen Dagblad: "We hebben niet definitief afgesproken dat het een gelijkspel moest worden, maar als de spelers eenmaal in het veld staan heb je er zelfs als directeur geen vat meer op." Een aktie foto, Lex Harding werd “getackled” en de scheidsrechter deelde een waarschuwing uit. Na afloop werden er T-shirts uitgewisseld. Dit shirt kreeg ik van Leo v.d. Goot.
deejay productions		deejay productions

Lex ‘gevloerd”		Noordzee t-shirt

Na het verdwijnen van Veronica werden er door diverse platenmaatschappijen advertenties geplaatst in het Veronicablad. Hier zijn er een paar te bewonderen.

Reclame buro’s stuurden vaak ook brieven als blijk van waardering. Een tweetal zijn hier te lezen.


Phonogram	Polydor	Bovema	reclameburo Jessurun/Bauduin	reclameburo Van Alfen

Tijdens de laatste uitzenddag ratelde onze telex ook onophoudelijk. Het waren vrijwel allemaal hartverwamende boodschappen. Een bloemlezing.


telexen ontvangen op de laatste dag

En ook deze “rouwkaarten” werden ons toegestuurd.


in memoriam		5 september, de studio is verlaten ...	Juul en Atze strijken de vlag voor de studio

Er is altijd een hoop gedoe geweest omtrent de vlag die de Norderney aan boord zou hebben. En dat is al die tijd een goed bewaard geheim geweest. De directie heeft ook wel eens mensen op een dwaalspoor gezet en zodoende zijn er veel verhalen en vlaggen in omloop.
Een paar jaar geleden kregen we van onze reder Gerrit de Ruiter de enig echte vlag van het land waar de Norderney geregistreerd stond, Sierra Leone. We laten Gerrit de Ruiter, onze reder in Scheveningen, aan het woord die één en ander uit de doeken doet;

Wat de kwestie van de vlag betreft, jullie in het archief hebben echt de ware, de juiste vlag, die was aan boord, lag in een speciaal kastje waar Arie (de kapitein) alleen de sleutel van had en op de allerlaatste dag voordat de Norderdey naar binnen (Amsterdam) zou worden gesleept heeft Arie de vlag aan mij gegeven. Hij vond het beter om ze vanaf die dag op kantoor te bewaren i.p.v. aan boord (liggende in Amsterdam augustus 1975). Je weet immers nooit wat daar kon gebeuren en misschien hadden we ze nog wel nodig ook.
Verder weet ik dat er in het begin van Veronica vlaggen waren, zo gekocht in de winkel, maar die hadden ze niet laten registreren, dus waardeloos. Arie en ik hebben daar gesprekken over gehad met Jaap en Bull. Daarna is alles voor elkaar gekomen, de vlag dus van SIERRA LEONE en officieel geregistreerd via de ambassade. Maar ja, in het allereerste begin was het een vrijgevochte bende, niets ging officieel, ook daarover heb ik destijds Bull aangesproken en er op gewezen dat we alles officieel moesten gaan doen, uiteindelijk was ik douane-agent/expediteur met nauwe dagelijkse kontakten met de douane, ik wist precies wat ik wel en niet kon doen en dat heeft Bull ook begrepen en vanaf die tijd is alles prima gaan lopen.”

Gerrit de Ruiter met de vlag van Sierra Leone

Tot zover reder Gerrit de Ruiter. En hier staat Gerrit met de vlag van Sierra Leone vlak voordat hij de vlag ter beschikking stelde aan ons archief.

Op 1 oktober was er nog een groot afscheidsfeest in hotel Hamdorff in Laren (NH).

Na afloop van het feest ontving iedere (ex-)medewerker nog een mooi aandenken, in plastic gegoten zilveren Veronica speldjes met datum.

In het Veronicablad stond een kort verslagje van de afscheidsbijeenkomst.

En na enkele maanden stond studio Lapershoek te huur.


uitnodiging afscheid	presse-papier	Veronicablad	Lapershoek te huur

De Norderney zou nog tot 11 augustus 1975 op zee blijven liggen met een bemanning en een paar technici om de apparatuur te onderhouden. Voor hen werd het een “eenzame” kerst in 1974. De Telegraaf schreef er op 24 december nog een artikel over.


telegraaf 1	telegraaf 2	machinist Ko van Ieperen, kok Leen Cramer, technicus Jaap Borst en de kerstboom aan dek	“Eenzame kerst 1974”

	In maart 1975 waren o.a. Lex Harding, Ad Bouman, Karel van der Woerd en Bart van Leeuwen dermate teleurgesteld in de voortgang met betrekking tot het verkrijgen van een status als omroep dat ze besloten op een uitnodiging in te gaan van Sylvain Tack, de eigenaar van radio Mi Amigo, om in Playa de Aro - Spanje te komen praten, want Mi Amigo zou dan omgedoopt worden in “Veronica – Mi-Amigo 192” Of zoals Lex zegt; ”Zo sterk was de wil bij een paar idioten, dat ze bereid waren daarvoor te emigreren.”
Stan Haag		Mi Amigo studio in Playa d'aro

Oud Veronica collega Stan Haag was overigens al werkzaam bij Sylvain Tack.

Ad Bouman, Karel van der Woerd, Bart van Leeuwen en Lex Harding namen ontslag bij de VOO en Lex stelde z’n bestuursfunctie ter beschikking. Wat niemand wist en ook niet mocht weten dat de laatste als enige een geheime afspraak had met Rob Out, dat hij bij mislukking van het avontuur direct weer aan de slag kon bij de VOO.
Karel, Ad en Bart hadden die afspraak niet. Ze wisten ook niets van de afspraak tussen Rob en Lex en konden dus ook niet direct terugkeren in vaste dienst van de VOO. Rob Out geeft jammer genoeg in z’n boek aan bovenstaande een geheel eigen draai.

	De eerder genoemde collega’s reisden af naar Spanje en de kranten kregen daar lucht van. Ook het Parool maakte van de reis naar Spanje een groot artikel en had zelfs al een datum waarop Veronica weer in de ether zou komen. Allleen schreef de krant dat Hans Mondt er bij betrokken was en plaatsten ook z’n foto bij het artikel. Ze bedoelden waarschijnlijk Bart van Leeuwen.
Lex naar Spanje		Veronica komt terug

Hoewel Rob Out altijd zei dat hij niet naar Spanje was afgereisd en er niets mee te maken had, bestaan er toch foto’s waarop hij te zien is in het zwembad van Sylvain Tack. Dat was bij z’n eerste geheime afspraak die hij en o.a. Lex hadden bij Sylvain Tack en mensen die erbij waren bevestigen nu dat Rob wel degelijk bij Sylvain is geweest.


Rob Out	Sylvain Tack	Sylvain Tack met Veronica bandje?

Tack had het plan Radio Veronica via de Spanjeroute weer nieuw leven in te blazen. En het station zou zoals eerder vermeld “Veronica-Mi-Amigo 192” gaan heten. Maar uiteindelijk liep het allemaal op niks uit getuige deze krantenartikelen.

Journalist Henk van Gelder sprak met Lex over het mislukte avontuur en schreef daarover het volgende artikel in het Parool.

Rest ons nog een paar foto’s van de trip naar Spanje. Voor hun terugkeer naar Nederland na het mislukte Spaanse avontuur “schreven” ze nog met grote letters op het strand van Playa de Aro de volgende leus.

				<
Veronica niet terug			GVD in Spanje

Nadat de Norderney nog bijna een jaar voor de kust van Scheveningen had gelegen werd besloten het schip op 11 augustus 1975 bij IJmuiden de Nederlandse wateren te laten binnen varen en naar een plek te brengen in de haven van Amsterdam. Klaas Vaak, toen inmiddels Tom Mulder, had voor de radioactualiteiten rubriek Tros aktua een gesprek met Bull Verweij en Rob Out over wat er nu ging gebeuren. Luister naar de immer kritische Tom als het over het geld van de VOO en de bestedingen daarvan gaat. Zijn eerste vraag aan Bull Verweij was; ”De Norderney wordt nu binnen gevaren ...”

		Norderney in A'dam
Norderney aktua
	Norderney

De Norderney in het Noordzeekanaal op weg naar Amsterdam

	Eénmaal in Amsterdam werd alle zendapparatuur van de Norderney afgehaald. Ze werd opgeslagen achter het huis van Oom Bull in Loosdrecht. Op deze foto is te zien dat apparatuur onder toeziend oog van Oom Bull Verweij en een PTT ambtenaar op de kade staat. De twee zenders werden van boord gehaald en verzegeld door de PTT. Bull Verweij vertelde hoe dat in z’n werk ging in het “Grote Bull Verweij interview”, dat Jelle Boonstra en Hans Knot maakten in 1994.
		Bull over zenders
Oom Bull Verweij en een PTT ambtenaar

Hoewel Rob Out wist te melden dat de VOO het schip gekocht zou hebben is dat nooit door gegaan. De reden is onduidelijk gebleken. Wel is er een krantenbericht in het AD van 3 december waarin vermeld wordt dat de VOO heeft afgezien om het schip in Volendam neer te leggen en open te stellen voor toeristen.

De merknaam “Veronica 538” was op 16 november 1972 gedeponeerd in het Benelux-merkenregister. Dat betekent dat een ander de naam “Veronica 538” niet zo maar kan gaan gebruiken. En zolang die registratie niet ongedaan werd gemaakt, ook niet nadat we uit de lucht waren gegaan, werd er door het merkenbureau Van der Graaf & Co nog steeds gecontroleerd wie de naam danwel een afgeleide daarvan gebruikte.

merk Veronica

Het toeval wil dat ze bij die controle op de naam “Veronica drive in show” stuiten! Ze signaleerde dat bij de nog steeds fungerende directie op 13 mei 1975. Het merkenburo was kennelijk niet op de hoogte van de “relatie” tussen de nieuwe exploitant van de Veronica drive in show (Rob Out c.s.) en het oude Veronica. Ook hier gold weer dat de directie “het meenemen” van de naam kennelijk wel goed vond ... Bekijk de signalering van het merkenbureu.

Dat het bij Veronica over het algemeen best netjes geregeld was bewijst ook weer de volgende brief. Als gevolg van het stoppen van onze uitzendingen verscheen er in september 1975 een dubbel LP. Van die dubbel LP, met 100 jingles, oude fragmenten en tunes was een deel van de royalties bestemd voor het personeel en op 29 november 1976! werden we allemaal verrast met een brief waarin het deel waarop een ieder recht had vermeld stond.


royalties	Veronica dubbel LP		advertentie

In de eerste week van september 1975 verscheen het boek “Veronica één jaar later”, geschreven door Rob Out. Zoals hij zelf omschreef, “Een logboek van 15 Veronica jaren”. Daarin beschreef Out de Veronica geschiedenis en ook de up’s en down’s met veel foto’s. Op 25 november 1975 werd de muziekuitgeverij Veronica music editions CV verkocht voor de somma van fl. 500.000 aan Veronica music editions BV in Haarlem. Inmiddels maakt de uitgeverij onderdeel uit van het EMI music concern. Alle hits van de Tee SET, George Baker Selection, The Cats enz enz zitten daar in. Het is een ware goudmijn. Wat te denken van Paloma Blanca van de George Baker Selection!!!!! Interessant detail, op 25 november 1975 gaf Bull Verweij als rechthebbende in een akte van overdracht aan dat Veronica music editions bv het recht heeft om de naam “Veronica” op z’n naam te doen stellen! Op 13 december 1976 vroeg oom Bull Verweij aan het merkenburo om de controle op het merk “Veronica 538” in de EEG en Benelux te staken. Het resultaat was dat iedereen de merknaam nadat die in 1972 was gedeponeerd nu vrijelijk kon gaan gebruiken. Na het voeren van diverse rechtzaken en beroepen bepaalde de Raad van State op 25 augustus uiteindelijk dat de VOO moest worden toegelaten met toewijzing van zendtijd als “gewone” Hilversumse omroep. Op 2 september boog minister van Doorn voor die uitspraak. De strijd was niet tevergeefs geweest. En zo was Veronica anderhalf half jaar na het verdwijnen als zeezender terug in de ether, als aspirant omroep, met heel weinig zendtijd, maar toch. Op zondagmorgen 28 december om 08.00 uur was Veronica weer in de ether, op Hilversum 4 de nieuwe zender. Nou niet de zender waar altijd voor gevochten was ... Platenmaatschappij CBS maakte een mooie advertentie in het Veronicablad.	Veronica een jaar later

	merk 538 vrij voor gebruik


		VOO op Hilversum 4
Veronica is terug	Veronicablad		advertentie CBS

Hier eindig ik de beschrijving van 14 turbulente Veronica zeezender jaren. Hoe het verder ging met Veronica valt buiten de doelstelling van de Stichting Norderney, maar over die verdere geschiedenis is voldoende op het WWW te vinden.

Ik realiseer me dat ook dat dit Veronica verhaal niet helemaal volledig is. Dat kan ook niet. Er ligt namelijk nog zo ongelofelijk veel materiaal in ons archief. Ik heb geen “vervelende” zaken weggelaten. Maar door toevoeging van de vele documenten en audio fragmenten, waarvan sommige nog nooit aan de openbaarheid zijn prijsgegeven, heb ik geprobeerd een zo nauwkeurig beeld te schetsen van de gebeurtenissen. Het viel niet altijd mee om alles bijna opnieuw weer te beleven. Het is een beschrijving van 14 jaar Radio Veronica geworden waarvan ik er de helft mee heb mogen maken. Een jeugddroom werd werkelijkheid.
Vaak gaf de beschrijving van de jaren een kijkje in de keuken door middel van documenten die destijds allemaal driftig zijn bewaard. “Je weet maar nooit”, dacht ik destijds. Ook werd ik mij weer erg bewust van het handelen van de politiek destijds. De vele beloften die niet werden nagekomen en ook de onwaarheden die werden verspreid. Het is zoals oud collega Lex Harding eens gezegd heeft; ”we zijn veneukt”. Die gedachte is nog eens bevestigd tijdens ontmoetingen die ik jaren daarna had met politici uit die tijd in m’n “na” Veronica jaren. Alle politici zeiden zonder aarzelingen dat het gewoon “politiek was” (zie bijv. artikel Auke Kok – Telegraaf 6 november 2008 eerder in dit verhaal).
Ook de hogere PTT topambtenaar en adviseur van de toenmalige staatssecretaris die ik in 1975 sprak was dezelfde mening toegedaan.

Ik wil alle oud collega’s heel erg veel dank zeggen voor het neuzen in en gebruik van hun archieven en het belangeloos afstaan van het materiaal zoals duizenden foto’s en honderden originele banden. Alles is nu inmiddels opgenomen in het grote Stichting Norderney archief.

Ook dank aan schoolkameraad, vriend en later Veronica collega Ad Bouman. Ik ben diegene die Ad het langst kent in de radio en muziekwereld, vanaf onze middelbare school in 1963. We waren toen al radiootje aan het spelen daar in A’dam Oost bij z’n ouders op zolder. Programmaatjes opnemen die door niemand werden uitgezonden en dus ook niet werden gehoord! En ik denk dan steeds aan de moeder van Ad die de “electra stop” losdraaide zodat alles uitviel en ze riep ;” Adrieeeeeeeee eten “, tijdens een lange dag radiootje spelen. Zaten wij weer met een niet bruikbare opname ...

Uiteindelijk is Ad degene die de Stichting Norderney in het leven geroepen heeft en driftig alles aan apparatuur opspoorde en vele honderden banden bewaarde. Het vormt de basis van ons archief dat we besloten in kaart te brengen op de bruiloft van oud collega’s Anneke Veenstra en Sytze Gardenier op 31 augustus 2000. Het is een groot archief geworden van dit stuk radio geschiedenis omdat de officiële instanties kennelijk niet geïnteresseerd zijn. Ook een woord van dank aan Lex Harding die als het over “ons” Veronica gaat altijd klaar staat.
En natuurlijk ben ik dank verschuldigd aan al die luisteraars van destijds en aan hen die de laatste jaren altijd klaar stonden met hun adviezen, hulp en bewaarde opnamen als ik daar om vroeg. En paar helpers wil ik toch wel speciaal noemen;

Alex van den Hoek hij “lijmde” vele van mijn scans aan elkaar, tot één geheel.

Vincent Schriel en Harm Koenders van de downloadclub hielpen me met opnamen die ik nou net niet had.

Harm ten Brink poetste een paar foto’s op en gaf die foto’s weer hun oorspronkelijke kleur terug. “Alsof het gisteren was”.

Sanne Benjamin, zij werkte na al die jaren recentelijk haar “Veronica dagboeken” uit en samen met de 10-tallen cassettes vormen die een ongelofelijk nauwkeurige kijk in ons eigen Veronica radioleven van dag tot dag gedurende begin jaren 70 en dat door de oren van een destijds middelbare scholier in Alkmaar.

Douwe Dijkstra, hij was onvermoeibaar en streng, voor het meelezen tijdens het schrijven.

Datzelfde geldt ook voor Jelle Boonstra, hij suggereerde een aantal “journalistieke” wijzigingen.

∗ Tekst uit “Verdronken vlinder” – Boudewijn de Groot. Tekst Lennaert Nijgh.

Juul Geleick - Stichting Norderney

© Stichting Norderney – augustus 2004 – september 2010.
Al het materiaal is auteursrechtelijk beschermd. Zonder schriftelijke toestemming van de auteur mag het in welke vorm dan ook niet verspreid worden.

Bronnen o.a:

Archief:
Juul Geleick, Ad Bouman, Lex Harding, Bull Verweij, Bert Verweij, Ben Verweij, Willem van Kooten, Jan van Veen, Dick Boll, Jurg van Beem, Herman Braakman, Evert Stolman, Sanne Benjamin, Karel van der Woerd, Atze Veenstra, Tineke de Nooij, Jaap Borst, Erna van den Heuvel, Jelle Boonstra, Sieb Kroeske, Michael Bakker, Niels Zack, Douwe Dijkstra, Frits Bolsenbroek, Will Rijs, Gerda Fijn-Mijnhout, Mieke Mijnhout, Rob Mesander, Hans Knot, Dick Klees, Vincent Schriel, Harm Koenders, Hans Hogendoorn, Leendert Vingerling, Dick Jansen Vennenboer, Siebrand Verwer, Jan Kat, Alex van den Hoek.

Kranten en tijdschrift artikelen w.o.:
Haagse Courant, De Telegraaf, Het Binnenhof, Algemeen Dagblad, Dagblad De Tijd, Het Parool, Leeuwarder Courant, Rotterdams Nieuwsblad, NRC Handelsblad, Het Vrije Volk, De Gooi en Eemlander, Haagse Post, Alkmaarsche courant, Amersfoortse Courant, HUMO, Hör zu, Nieuwe Revue, Freewave Media Magazine, Muziek Expres, Popmix, Veronica 192, Veronica 538, Nieuwsblad van het Noorden, Zutphens Dagblad, Vrij Nederland, de Teylinger, NOS knipselkrant 1972-1973 (bedankt Henny).

Veronica saga - Gerth van Zanten
Veronica 1 jaar later – Rob Out
Dit was Veronica – Auke Kok
De Stemmen van de Noordzee – Robert Briel
Veronica 25 jaar toonaangevend – Peter R. De Vries
Veronica speelbal van de golven – Berry Zand Scholten, Frans van der Beek
Mediapages.nl - Wim v.d. Water
Diverse publicaties Hans Knot
Het grote Bull Verweij interview – Jelle Boonstra en Hans Knot, Claude Vanheye foto’s
When pirates ruled the waves – Paul Harris
POP went the pirates - Keith Skues
Billboard top 10 singles charts Joel Withburn - Record Research
Audio archief TROS radio - Hilversum
Nederland Instituut voor Beeld en Geluid – Hilversum
Radio dagboeken - Sanne Benjamin
Het Steenen tijdperk – AVRO radio
Archief KNZHRM – K. Brinkman

De Stichting Norderney heeft geprobeerd alle rechthebbenden, voor zover binnen de mogelijkheden, te achterhalen. Door de aard van het materiaal is dit lang niet altijd gelukt. Een ieder die meent rechten te kunnen ontlenen en niet is benaderd verzoeken wij contact met ons op te nemen.